بررسی عوامل موثر بر ارتقای کیفیت محیط های شهری با رویکردی بر هویت

هادی عبادی¹ شکوفه شیخی²

1) عضو هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه،
2) دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج،

محل انتشار : کنفرانس بین المللی عمران، معماری و منظر شهری(iccacs.com)
چکیده :
یکی از عوامل اصلی در ایجاد بحران بی هویتی در جامعه معماری حال، نادیده گرفتن ارزش های اجتماعی، فرهنگی و هویتی نهفته در فضاهای شهری است که موجب کاهش ارتقای کیفیت های محیطی در فضاهای شهری و ایجاد فضاهای مردم گریز در ساختارهای شهری گشته، که این فضاها توانمندی مورد انتظار خود را نداشته و قادر نیستند محیطی پاسخگو و منعطف را برای شهروندان بوجود بیاورند. چراکه عدم حضور مردم در فضاهای جمعی از علل مهم کاهش حیات اجتماعی و احساس تعلق ساکنان به آن فضا، و بی هویتی ناشی از آن است. هویت به عنوان یکی از عوامل مهم در ایجاد تشخص فضایی و بالتبع آن القای حس تعلق به مکان در محیط های شهری و نقشی که می تواند در سرزندگی فضاهای شهری داشته باشد، نیازمند توجه و بررسی است. هدف از انجام این پژوهش، پاسخ به نیازهای معنوی انسان ها، در کنار تمامی نیازهای مادی شان با کوشش در حرکت به سوی معماری باهویت در معماری و شهرسازی معاصر ایران است. لذا در این راستا بررسی مفهوم هویت شهری و عواملی که سبب ایجاد آن در فضاهای شهری و حیات جمعی می گردد، به عنوان راهکاری در جهت ارتقای کیفیت محیط های شهری مدنظر است. نتایج پژوهش حاضر که با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و روش توصیفی – تحلیلی بوده است، مبنی بر توجه به ارزش های هویتی در طراحی فضاهای شهری، بخصوص در فضاهای عمومی است، چراکه این فضاها، به عنوان فضاهای اجتماع پذیر در حیات شهری در صورت دارا بودن فاکتورها و عوامل زمینه ساز در ایجاد کیفیت محیطی و توجه به ارزش های هویتی آن، می توانند با پاسخگویی به نیازهای کاربران فضا، متناسب با عملکردشان، سبب ارتقای تعاملات اجتماعی، ایجاد هویت در عرصه مربوطه، رضایت استفاده کنندگان و ارتقای کیفی محیط گردند.
کلمات کلیدی : کیفیت محیطی هویت فضاهای شهری فضاهای عمومی