تقابل تاج الملک و نظام الملک در مسجد جامع عتیق اصفهان

احسان شاه حسینی¹ بهزاد کریمی²

1) مدرس موسسه اموزش عالی لامعی گرگانی
2) دانشجو کارشناسی معماری موسسه اموزش عالی لامعی گرگانی

محل انتشار : کنفرانس بین المللی عمران، معماری و منظر شهری(iccacs.com)
چکیده :
از سده ی 5 هجری کم کم گنبدخانه ها در کنار مساجد شبستانی (بیشتر در پشت ایوان یا پیشان) بنیاد می شد که گه گسیخته و گاه پیوسته است که در مسجد جاع اصفهان اولین مرحله ی این اقدامات در زمان ملکشاه صورت گرفت به دستور نظام الملک (وزیر ملکشاه) در شبستان جنوبی مسجدساخت آن اغاز شد گنبد نظام الملک واقع در مسجد جامع اصفهان، هنگامی که مسجد هنوز به شکل دوره عباسیان بود بدان اضافه شد، و برای این کار لازم آمد که ۲۴ ستون حذف شوند. به موجب حفریات اخیر باستانشناسی معلوم شده است که پیرامون این فضا یک دهلیز وجود داشت، که آن را از مابقی بنا جدا می‌کرد، و محتملا گنبد را بصورت مقصوره با نمازخانه‌ای برای اشراف و حکام و امیران، که به دلایل امنیتی مایل بودند جدا از عامه مردم نماز بگذارند، تشکیل می‌داد.. گنبد تاج الملک يکي از زيباترين و منحصر به فردترين گنبدهاي آجري جهان است که در جبهه شمالي مسجد جامع اصفهان قرار دارد. فضاي داخل اين گنبدخانه سرشار از تزئينات زيباي آجري و گچي است که آنرا به گنجينه اي بي مانند در هنر تزئينات مساجد تبديل نموده و به واسطه اين تزئينات از زيبايي کم نظيري برخوردار است که ما به صورت جزئی در این مقاله به 2 گنبد و مقایسه و کارائی آنها می پردازیم .
کلمات کلیدی : واژگان کلیدی: نظام الملک تاج الملک گنبدی دو پوسته