نقش آتریوم در طراحی مراکز درمانی کودکان (هوشمندسازی با سقف های متحرک

رویا ناظر ایلخانی¹ امید رهایی²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد شوشتر
2) دکتری معماری، استادیار دانشکده معماری، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

محل انتشار : کنفرانس بین المللی عمران ، معماری و زیرساخت های شهری(icica.ir)
چکیده :
در دنیای امروزه با توجه به رشد سریع تکنولوژی، افزایش روز افزون جمعیت و تغییر الگوی مصرف در جوامع امروزی ازیك سو و حجم عظیم سرمایه گذاری لازم جهت احداث نیروگاه ها از سوی دیگر، استفاده بهینه از منابع انرژی، بهره وری مطلوب و كاهش مصرف انرژی الکتریکي را در جوامع مختلف مورد توجه قرار داده است. در جهت كاهش هزینه های ساختمان و استفاده بهینه از انرژی های طبیعي، تکنولوژی و بکارگیری فناوری اطلاعات و رایانه ای و حضور سنسورها و حسگرهایي در ساختمان عملکرد سیستم های مدیریت و اتوماسیون ساختمان چشمگیرتر مي گردند كه در مجموع صرفه جویي انرژی را در بر خواهند داشت. به طوری که صرفه جویي های ناشي از بکارگیری این سیستم ها در مدت زمان كوتاهي موجب جبران هزینه های مربوطه مي شود. آتريوم با سابقه تاريخي چند هزار ساله، به اشكال مختلف و با سقفي رو باز، در تمامي اقليم ها مشاهده شده و در سده گذشته با سقف شيشه اي و ويژگي هاي متفاوت، عليرغم اتلاف حرارتي زياد و تداخل شرايط آسايشي، در ساختمانهاي عمومي براي پذيرش و نشيمن، تامين روشنائي داخلي وايجاد فضاهاي سبز دروني مورد استقبال قرار گرفته است. با توجه به اهداف معماري پايدار نه تنها آتريوم مي تواند چنان طراحي شود كه اتلاف انرژي پائيني داشته باشد بلكه نقش جديدي را هم در جهت كاهش مصرف انرژي به شكل سرمايش و گرمايش طبيعي، عملكرد غير فعال خورشيدي ايفاء كرده و با توجه به ويژگي ميانجي حرارتي بودن آن امكان افزايش سطوح بازشوهاي داخلي را براي در يافت نور طبيعي بيشتر ميسر سازد. از آنجا كه آتريوم ها از يك سو باعث ا يجاد يك احساس همگرايي و تعامل و ارتباط در فضائي فراخ و دلباز داخلي شده و از سوي ديگر مرز مشتركي را براي اتصال ساختمان به شهر پديد مي آورند؛ اهداف معماري پايدار براي ارتقاء كيفيت زندگي شهري و مشاركت هاي مردمي به واسطه آن متجلي مي گردد. در حقيقت آتريوم ها همانند ساير اجزاء يك ساختمان در يك روند از جزء به كل بايد از اهداف كالبدي معماري پايدار تبعيت نموده و عملكردي متناسب با آن داشته باشند. امروزه از انواع بهره گیری از انرژی های طبیعي، مي توان به طراحي آتریوم برای استفاده از انرژی باد و سلول های خورشیدی به منظور حركت در آوردن سقف های متحرک در بالای آتریوم مراکز درمانی که در نهایت به بهبود کیفی فضاهای داخلی کمک می کند، نیز اشاره کرد. در این پژوهش، از روش های کیفی در جهت ارائه راهکارهای برای هوشمند سازی مراکز درمانی کودکان و همچنین روش بررسی میدانی که توسط حس گرهایي برای كنترل درجه حرارت فضای باز بیمارستان به عنوان آتریوم كه از طریق اطلاعات كتابخانه ای گردآوری شده، استفاده شده است. همچنین نحوه به کارگیری انرژی طبیعي در به حداقل رساندن میزان مصرف انرژی و عناصر سنتي ساختمان های گذشته و سنتي به نحوی امروزی و مدرن، كه هم از لحاظ حفظ این عناصر و هم از دید معماری های پایدار و مرغوب این عناصر استفاده شده باشد.
کلمات کلیدی : معماری پایدار استفاده بهینه انرژی آتریوم هوشمند سازی سقف های متحرک