تبیین مدل جامع دلبستگی مکانی : بررسی مقایسه ای و تحلیلی رویکردهای نظری به منظور خلق مدلی جامع

آرمان جهانگیری¹ علیرضا عندلیب²

1) دانشجوی دوره دکترای شهرسازی، دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
2) علیرضا عندلیب

محل انتشار : کنفرانس بین المللی عمران ، معماری و زیرساخت های شهری(icica.ir)
چکیده :
یکی از مهمترین رویکردهای اخیر در پژوهش های محیطی دانش طراحی شهری، رویکرد روانشناختی است. این رویکرد به صورت خلاصه به بررسی رابطه های عینی و ذهنی بین انسان و محیط پیرامونیش می پردازد و سعی دارد عوامل و عناصر مهم تاثیر گذار در شکل گیری، بلوغ و البته تحلیل این رابطه را مشخص سازد. در این میان، موضوع دلبستگی به مکان از بارزترین و در عین حال پر مناقشه ترین مفاهیم این رویکرد در سه دهه اخیر بوده است. مفهوم دلبستگی مکانی با اینکه به عنوان رابطه ای خاص میان انسان و محیط در پژوهش های متعددی مورد تحلیل و کاوش قرار گرفته است ولی هنوز به صورت مشخص ماهیت این مفهوم مورد از حیث ابعاد و مشخصه های اثر گذار مورد اجماع علمی پژوهشگران قرار نگرفته است. این مقاله می کوشد با بررسی تحلیلی تطبیقی پژوهش های متاخر در تبیین و تدقیق مفهوم دلبستگی مکانی، با مقایسه اشتراکات و افتراقات، مدل مفهومی جامعی را برای پژوهش های آتی در حوزه طراحی شهری معرفی سازد.
کلمات کلیدی : روانشناسی محیط دلبستگی مکانی طراحی شهری.