بررسي امکان پذیری بيمه اسلامي (تكافل) به عنوان جایگزین بیمه متعارف درصنعت بیمه ایران

شیما حسین خانی¹

1) دانشجوي كارشناس ارشد علوم اقتصادي گرايش علوم اقتصادي دانشگاه آزاداسلامي واحد قزوين

محل انتشار : دومین کنگره بین المللی مدیریت، اقتصاد، علوم انسانی و توسعه کسب و کار(icmba.ir)
چکیده :
امروزه تکافل به عنوان یکی از موضوعاتي است كه در پوشش ریسک و بیمه ، مورد توجه اندیشمندان حوزه مالیه اسلامی و نیز فعالان بازارهای مالی- به خصوص بازار محصولات بیمه ای- در کشورهای مختلف جهان است. صنعت تکافل از یک سو به جهت تطابق با فقه عامه (اهل سنت) و از سوی دیگر به عنوان جزئی از نظام مالی رو به رشد اسلامی، با سرعت بالایی در حال رشد و گسترش است؛ تا جایی که علاوه بر کشورهای اسلامی (اهل تسنن) کشورهای دیگری از جمله کشورهای اروپایی و آمریکایی نیز شاهد تاسیس شرکت های متعدد عرضه کننده محصولات تکافل هستند. به همین سبب بررسی نظری و کاربردی این الگو در سالهای اخیر اهمیت زیادی یافته و موضوع آن در کمتر محافل علمی در حوزه اقتصاد و مدیریت مالی اسلامی مغفول مانده است.. از مهمترین ویژگی های الگوی تکافل، تطابق آن با هر دو دیدگاه فقهی امامیه (شیعی) و عامه (سنی) است. این روش پوشش ریسک و بیمه در ادبیات فقهی اهل سنت مبتنی بر عقود شرعی انجام می شود. در اين مقاله مبحث ماهيت تكافل و الگوهاي آن بيان شده و همچنين توجه چالش ها و فرصت هاي پيش روي صنعت بيمه در ايران را بررسي شده شده است و تفاوت هاي مابين بيمه رايج و بيمه تكافل و بررسي بازارهاي سرمايه اي و سرمايه گذاري هاي اتكايي از منظر شريعت مورد بررسي قرارگرفته است. مهمترين تفاوت ها ميان بيمه رايج و تكافل ماهيت كسب وكار ، ماهيت قراداد ، منابع و مقررات و توجه به اصل تعاون است.به نظرمي رسد تكافل علاوه براينكه اهداف شركت هاي بيمه را تامين مي كند باتوجه به بهره مندي تكافل شوندگان در مازاد حاصله ، با مباني اسلام و عدالت سازگارتر است.
کلمات کلیدی : بيمه تكافل شريعت صنعت بیمه در ایران