بررسی جایگاه مشارکت مردمی در توانمندسازی و بهسازی سکونتگاه¬های غیررسمی (مطالعه موردی شهر گلستان، محله میمنت¬آباد حاشیه رودخانه شادچای)

افشین گل فرامرزی¹ حسین حاتمی نژاد² رحیم سرور³

1) کارشناس ارشد مدیریت امور شهری
2) استاد یار و عضو هیات علمی دانشگاه تهران
3) استاد یار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی مدیریت ، اقتصاد و علوم انسانی(icmeh.org)
چکیده :
اسکان غیر رسمی پدیده ای است حاصل از گسترش شتابان شهرنشینی و به تبع آن فقر شهری ؛ طی چند دهه گذشته رویکردهای مختلفی برای مقابله با گسترش سکونتگاه های غیر رسمی به اجرا درآمد که در نهایت توانمند سازی در پرتو حکمروایی خوب شهری و نگرش الگوهای مشارکتی بر پایه حکومتهای محلی و بهره گیری از سرمایه اجتماعی به یاری نهادهای مدنی ، به عنوان بهترین راهکار از طریق جوامع بین المللی بانک جهانی و سازمان ملل متحد ارائه شده و در بسیاری از کشورهای در حال توسعه مورد بهره برداری قرار گرفته است . مقاله حاضر با توجه به داده های پایان نامه کارشناسی ارشد نگارنده در صدد پاسخگویی به پرسش های زیر می باشد : 1- آیا جایگاه مشارکت مردمی در فرآیند توانمندسازی و بهسازی سکونتگاه های غیررسمی به صورت مصداقی یا اجرایی تعریف و تبیین شده است؟ 2- عدم شکل گیری زمینه های تثبیت کننده جایگاه مشارکت مردمی در روند پیاده سازی و تحقق اهداف طرح و برنامه های توانمند سازی و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی چه تأثیری می تواند داشته باشد؟ 3- عملکرد مدیریت شهری در محدوده مورد مطالعه چگونه بوده است و با شرایط مطلوب چقدر فاصله دارد؟ در راستای پاسخ به پرسش های فوق بر پایه فرضیات بر آمده از نظریه های مبنا با انتخاب شهر گلستان ، محله میمنت آباد ( حاشیه رودخانه شادچای ) به عنوان نمونه موردی با استفاده از روش های توصیفی، تحلیلی و پیمایشی و تکمیل پرسشنامه و پرس و جوی مستقیم و پس از آزمون فرضیات ، یافته های تحقیق حاکی از آن است که علیرغم تصویب سند ملی توانمندسازی با عنایت به برنامه چهارم توسعه و سند چشم انداز بیست ساله کشور و تاکید این سند بر فقرزدایی ، مشارکت مردمی و تقویت نهادهای محلی ، متاسفانه عملکرد متولیان امور مدیریت شهری در عمل چندان موفق نمی نماید و ناهماهنگی های بین سازمانی و عدم وجود مدیریت یکپارچه نه تنها باعث کاهش اسکان غیر رسمی و تبعات ناشی از آن نشده ، بلکه عملکرد های سلیقه ای و بی برنامه منجر به از بین رفتن اعتماد مردم به مدیریت شهری و ازدیاد فقر و بدمسکنی و به دنبال آن رشد اسکان غیر رسمی نیز شده است .
کلمات کلیدی : اسکان غیر رسمی مشارکت مردمی بهسازی توانمند سازی حکمروایی خوب شهری