خصوصی سازی شهر

مرتضی طاهر¹

1) مرتضی طاهر

محل انتشار : همایش بین المللی انسجام مدیریت و اقتصاد(meuconf.ir)
چکیده :
چنین به نظر می‌رسد که مکتب اقتصادی موسوم به نئولیبرالیسم در پی تحولات چند دهه اخیر اقتصاد جهانی در حال بدل شدن به مکتبی بلامنازع و یکه‌تاز در جهان است و از سوی سیاست‌مداران و اقتصاددانان کشورهای مختلف با آغوش باز مورد استقبال واقع می‌شود. گویی در توافقی ناگفته و نانوشته همگان بر سر اصول آن با هم به توافق رسیده‌اند و تنها تفاوت کشورهای مختلف در این زمینه در نحوه وارد کردن و پیاده‌سازی سیاست‌های اقتصادی نئولیبرالی است. اگر دو پیش فرض اساسی نئولیبرالیسم را خصوصی‌سازی و مقررات‌زدایی بدانیم برآنیم تا در این مقاله نشان دهیم که برخلاف بسیاری از کشورها که این مقررات‌زدایی و خصوصی‌سازی بیشتر در بازارهای مالی و تجاری روی داده است و از آن طریق این مکتب اقتصادی بر اقتصاد آن کشور حاکم شده است، در ایران، به دلیل ویژگی‌های حاکم بر اقتصاد و نهادهای موجود در آن، از اواخر دهه شصت و اوائل دهه هفتاد شمسی، اصول این مکتب اقتصادی به تدریج از دروازه شهر و اقتصاد شهری به کشور ورود پیدا کرد. سعی بر آن است که در ابتدا نشان دهیم چه ویژگی‌هایی در اقتصاد ایران به طور عام و در اقتصاد شهری ایران به طور خاص وجود داشته است که شهر را مأمن و محل بروز و ورود این تفکر اقتصادی گردانیده است و تبدیل به محل مناسبی برای رشد و نمو آن گشته است. یا از آن سو، به این سوال پاسخ داده می‌شود که چه مشکلات و کاستی‌هایی بر سر راه خصوصی‌سازی و مقررات‌زدایی از سایر بنگاه‌ها و بازارها در آن سال ها وجود داشته است که خصوصی‌سازی دارایی‌های عمومی شهری را مطلوب و ممکن ساخت. پس از آن از این موضوع بحث خواهیم کرد که از چه زمانی، با تصویب چه قوانینی و با چه مکانیزمی، مقررات زدایی از قوانین و مقررات شهری و شهرسازی و خصوصی‌سازی دارایی‌های شهری و به خصوص بزرگ ترین و پررونق ترین بخش آن یعنی بازار املاک و مستغلات آغاز شد. به طور خلاصه، از این سخن خواهیم گفت که چگونه نئولیبرالیسم از دروازه‌های شهر وارد ایران شد.
کلمات کلیدی : خصوصی سازی نئولیبرالیسم اقتصاد شهری اقتصاد مسکن فروش تراکم