بررسی مفاهیم و کیفیت های فضایی - کالبدی ورودی محلات فرهنگی تاریخی واقع در بافت فرسوده ( نمونه موردی محله حسینیه زنجان )

سهیلا رفیعی¹ المیرا ابراهیمی²

1) دانشجوی مهندسی شهرسازی دانشگاه پیام نور زنجان
2) عضو هیئت علمی داشگاه پیام نور زنجان

محل انتشار : چهارمین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(4icsau.ir)
چکیده :
ورودی هر محله نخستین نقطۀ مواجهۀ وارد شونده با محله و مهم ترین حلقه ارتباطی افراد با فضاست . هر ورودی می تواند از دو منظر عینی و ذهنی برای افراد تعریف گردد و همیشه این مولفه های عینی(جداره، کفسازی و...)است که بر دیگر مولفه ها پیشی گرفته ودر نظرافراد بررسی می گردد و می تواند حس آنان را نسبت به فضا تعریف کند .بنابراین توقعی که از منظر ورودی یک فضای شهری می رود اینکه در میزان پاسخ دهندگی به افراد توانمند باشد و توانمندی آن زمانی است که فرد با اشتیاق به سمت آن می آید وحس رفتن از دنیایی به دنیای دیگر در او ایجاد می شود و تعامل مورد انتظار با فضا را برقرار می کند . بنابراین می توان عنوان نمود که ایجاد تغییرات کیفی و کمی در مولفه های عینی و تقویت مولفه های ذهنی در ارتقای سطح کیفیات فضایی یک ورودی موثر می باشد . متاسفانه امروزه فضای ورودی بسیاری از محله های شهرها با افت شدید کیفیّت کالبدی و کارکردی مواجه هستند و به جای آن که ویترینی برای نمایش فرهنگ محله باشند، سبب آسیب جدی بر سیما و هویت محله شده اند در این میان محلاتی که در بافت های فرسوده واقع شده اند بیش از سایر بخش ها نیازمند توجه و برنامه ریزی منسجم می باشند . در پژوهش حاضر محدوده محله تاریخی حسینیه زنجان واقع در بافت مرکزی و فرسوده این شهر، از جمله فضاهای شهری که نیازمند حضور موثر و بیشتر افراد می باشد به عنوان نمونه موردی ، مورد مطالعه قرار گرفته است . هدف اصلی این پژوهش بررسی ورودی محله حسینیه زنجان می باشدکه با رویکرد تحلیل وضعیت کیفیتهای فضایی ، خاصه کیفیت های کالبدی ورودی در پی ارائه رهیافتی جهت ارتقاء میزان رضایمندی ساکنین وبهبود وضعیت کیفی فضا بوده است و براساس نتایج پژوهش به نظر میرسد می توان با بهبود برخی مولفه های فضایی مانند :کف و جداره(کالبدی) ، تنوع فرم ، تقویت فضای سبز و ارتقاء برخی مولفه های ذهنی مانند : علاقه مندی ، خاطره انگیزی و ... دراحیاء ورودی محلات تاریخی و مذهبی موثر واقع شد .
کلمات کلیدی : بافت فرسوده ورودی محلات کیفیت فضایی - کالبدی ورودی محله حسینیه زنجان