کنترل ریزگرد های نمکی به روش غیرزیستی و با استفاده از اختلاط آنها با آهک و رس

روانبخش شیردم¹ پریسا سرداری² سمیه محمدی³

1) استادیار گروه مهندسی محیط زیست دانشکده محیط زیست
2) کارشناس ارشد مهندسی عمران محیط زیست دانشکده محیط زیست
3) استادیار گروه مهندسی محیط زیست دانشکده محیط زیست

محل انتشار : چهارمین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(4icsau.ir)
چکیده :
هنگامی که بستر نمکی حاصل از خشک¬شدگی دریاچه ارومیه تحت وزش بادهای شدید منطقه قرار می گیرد پدیده حرکت ریزگردهای نمکی در پایین دست باد غالب منطقه شکل میگیرد که باعث شوری و کاهش شدید حاصلخیزی خاک اراضی کشاورزی و باغهای دو استان آذربایجان شرقی و غربی می گردد. در این تحقیق با بکارگیری روش غیرزیستی، از ترکیب خاک نمکی با خاک رس و آهک برای کنترل ریزگردهای نمکی استفاده شده است. به منظور بهینه سازی مقادیر رس و آهک، اختلاط های لازم پایلوت با استفاده از نرم افزار Design Expert V 7.0.0، طراحی شدند. برای ارزیابی عملکرد فیزیکی و مقاومتی اختلاطها از آزمایشهای تراکم و CBR استفاده شده است. جهت ساخت و عملآوری 12 نمونه طراحی شده، ابتدا پارامترهای بهینه تراکم با استفاده از آزمایش تراکم تعیین گردید. نتایج این آزمایشها نشان می دهد که با افزودن آهک و رس به خاک نمکی، وزن مخصوص خشک ماکزیمم تمام نمونه ها افزایش و درصد رطوبت بهینه آنها کاهش مییابد. سپس، برای ساخت هر یک از نمونه ها، خاک رس و آهک تحت رطوبت بهینه مربوطه به خاک نمکی افزوده شد و پس از 7 و 28 روز عمل¬آوری، تحت آزمایش CBR قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایشهای CBR نشان می دهد که اگرچه اختلاط خاک نمکی با 5 درصد آهک تنها (در غیاب رس)، مقدار CBR خاک 28 روز عمل آوری را به 33 درصد افزایش میدهد ولی اختلاط توام خاک با رس و آهک، به مراتب می تواند CBR خاک را افزایش دهد. به گونه ای که، در این تحقیق، نتایج بهینه سازی دو متغیر رس و آهک نشان می دهد که با افزودن توام 5.3 % آهک و 2.6 % رس، مقدار CBR خاک به 118.5درصد افزایش مییابد. نهایتا، با این افزایش CBR مقادیر پارامترهای مقاومتی بویژه، مقاومت برشی خاک افزایش یافته و کنترل ریزگردها با روشی به مراتب اقتصادی تر نسبت به مالچهای زیستی میسر میشود.
کلمات کلیدی : واژگان کلیدی : ریزگرد نمکی تثبیت خاک نمکی دریاچه ارومیه رس آهک مقاومت برشی CBR