مطالعه تطبیقی پلان مسجد کبود تبریز با یشیل جامع بورسا در ترکیه

سولماز نظرلطفی¹

1) دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری گرایش معماری داخلی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب،ایران

محل انتشار : چهارمین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(4icsau.ir)
چکیده :
معماری مسجد کبود تبریز، شاهکار معماری و هنر اسلامی و ایرانی است که هندسۀ پلان و ترکیب حجمی خاص آن است که باعث شده این بنا از دیگر نمونه های معماری مسجد در ایران متمایز باشد. شیوۀ معماری این بنا اگرچه باب جدیدی در طراحی مسجد در معماری ایرانی گشود، لکن نتوانست اشتیاق و رغبت معماران بعدی را برای تکرار و تکمیل فرم آن برانگیزد. در این مقاله سعی شده است به این پرسش ها پاسخ داده می شود: هویت معماری مسجد کبود تبریز ریشه در فرهنگ معماری کدام سرزمین دارد؟ اگر ترکیب حجمی این بنا برگرفته از الگوهای معماری وارداتی است پس چرا فرمهای معماری ایرانی در سیمای آن موج می زنند؟ ارتباط ساختاری و تقدم و تأخر تأثیرگذاری مسجد کبود و مسجد یشیل بورسا به چه صورت است؟ این پژوهش به لحاظ محتوا، با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده و در مرحلۀ مطالعۀ تطبیقی با نمونه های معماری عثمانی و به طور موردی با مسجد یشیل جامع در ترکیه، به روش بررسی قیاسی انجام گرفته شده است. در انتها شباهت های فرمی(حجمی) و پلان(سطحی) بین دو سبک مهمارذی بیان شده و تلاش شده مسیر، برای پژوهش سایر علاقه مندان در خصوص نکات اجرایی دوره های مختلف و مسیر تکاملی معماری اسلامی هموار گردد.
کلمات کلیدی : فرم معماری ویژگی های سبکی معماری ایرانی معماری عثمانی مسجد کبود مسجد یشیل بورسا.