برایند تأثیر و تأثر انسان و مکان بر یکدیگر در روند آموزش

محمدحسین دره زرشکی¹ احمدرضا یزدی² محمدجواد احمدی³

1) دانش آموخته کارشناسی ارشد معماری، یزد و مدرس دانشکده فنی شهید صدوقی یزد
2) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران
3) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران

محل انتشار : چهارمین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(4icsau.ir)
چکیده :
مفهوم مکان، از موضوعات آرمانی و آیینی در تمامی فرهنگ هاست. این امر سبب می شود که در طرح مکان، ساختار کالبد طرح علاوه بر جنبه عملکردی، ابعاد معنایی مهمی نیز داشته باشد. مکان های آموزشی یکی از پارامترهای موثر تربیتی و آموزشی در امر تعلیم و آموزش معماری به شمار می رود. همان گونه که صاحبان اندیشه در بررسی مسائل آموزشی همواره عوامل گوناگون چون خانواده، معلم، روش تدریس، کتب درسی، مدیریت آموزشی را به عنوان عوامل موثر در فرآیند تحصیلی مورد تاکید قرار می دهند، مکان های آموزشی در این میان به عنوان یک عامل پویا و زنده در کیفیت فعالیت های آموزشی ایفاء نقش می کند. در یک نگاه سیستمی چگونگی ساختار فضاهای آموزشی و اصول و عناصرتشکیل دهنده آن نظیر فرم، تناسب و مقیاس، نوع سازماندهی و غیره می توانند اثرات قابل توجهی بر انسان گذارند. مکان آموزشی زیبا یادگیری را آسان کرده و در میزان بهره وری آن نقش موثری ایفاء می کنند و برعکس فضاهای آموزشی نا متناسب تأثیرات منفی در بهره وری آموزش، خواهند داشت. این نکته ای است که امروزه باید به آن توجه شود و درجهت افزایش کیفیت آموزش، به معماری مکان های آموزشی به عنوان یکی از اجزاء و ساختارهای آموزشی نگاه شود. در ایران متأسفانه مقدار قابل توجهی از کالبد ساختمان های آموزشی به دلایل گوناگونی دارای معماری مناسب نمی باشند. لذا در چنین فضاهایی که ساختار فیزیکی آن باعث بی نظمی و عدم تمرکز انسان می شود تحقق اهداف برنامه های آموزشی و تربیتی با مشکلات جدی روبه رو می شود. جملگی هنرها، کم‌ و بیش هر کدام به وجهی خاص‌ بر شکل‌گیری فضا و مکان تأثیر گذاشته و یا اینکه مکانی را به نمایش مـی‌گذارند. از آنجا که‌ یکی از نتایج مترتب‌ بر‌ هنرها تجلی زیبایی است، فضای حاصل از ظهور هنر بـاید جلوگاهی از زیبایی باشد. مضافا اینکه اصـلی‌ترین جـلوۀ زیبایی یا خیر، زیبایی معنوی و کیفی است و در نتیجه یکی از مهم‌ترین مختصات فضای مطلوب مورد انتظار‌ هنرها، ظهور فضای کیفی و معنوی است.
کلمات کلیدی : سائق مکان آموزش معماری مکان های آموزشی