راهبرد و راهکارهای پیشنهادی در طراحی فضای سبز مراکز درمانی با رویکرد کاهش استرس

ساناز معماری¹ مهدیه پژوهان فر²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری گرایش معماری، دانشگاه گلستان،ایران -
2) استادیار گروه معماری، دانشگاه گلستان، ایران -

محل انتشار : چهارمین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(4icsau.ir)
چکیده :
تاثیر محیط طبیعی بر سلامت و تسریع روند درمان، موضوعیست که توسط مطالعات فراوانی مورد کاوش و بررسی قرار گرفته و اثربخشی مثبت آن به اثبات رسیده است. در این میان، توجه به طراحی فضای سبز در مراکز درمانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در بیشتر مطالعات پیشین، راهکارهای طراحی، متمرکز بر ویژگی های محیط داخلی بوده و توجه چندانی به فضای سبز مراکز درمانی نشده است. همچنین با بررسی منابع مطالعاتی داخلی، تحقیقات فراوانی با تمرکز بر مفروضه ی شفابخشی طبیعت، به مطالعه ی تطبیقی آن با آموزه های اسلامی (جنبه های آرامش بخشی) و یا مقایسه ی تطبیقی آن با الگو باغ های ایرانی پرداخته و راهبردهایی برای ایجاد باغ های شفابخش ارائه داده اند. دستاورد چنین مطالعاتی منجر به کسب شناخت کلی از جنبه های شفابخشی طبیعت می شود، در حالی که بهره گیری از این نتایج در عمل و اجرا آن در مرحله ی طراحی مستلزم نگاهی ژرف و کاربردی تر به چگونگی این اثربخشی و ارائه ی راهکار می باشد. لذا هدف این پژوهش، توجه به کیفیت شفابخشی فضای سبز مراکز درمانی به عنوان باغ شفابخش برای ارتقا کیفیت محیطی و تسریع در بهبود سلامت بیماران می باشد. در این پژوهش با روش کتابخانه ای و ابزار اسناد و مدارک از طریق تمرکز بر چگونگی (مکانیزم) تاثیر طبیعت بر سلامتی و بررسی نظریه های پایه و مطالعات مرتبط، به ارائه ی راهبرد و راهکار طراحی باغ های شفابخش پرداخته شده است. با اتخاذ چنین رویکردی سعی بر این بوده تا فاصله ی بین نظریه تا اجرا به حداقل ممکن رسیده و تحقیق در جهت کاربردی شدن پیش رود. دستاورد این پژوهش، ارائه ی نُه راهبرد و بیست و چهار راهکار طراحی باغ شفابخش بوده که هر یک به نوبه ی خود می تواند سهم قابل توجهی در کیفیت بخشی به فضای سبز مراکز درمانی داشته باشد و منجر به بهبود و ارتقا سلامتی بیماران، همراهان و کارکنان شود.
کلمات کلیدی : طبیعت سلامتی خصوصیات محیطی طراحی شواهد مبنا