وجوه و مراتب سه گانه هندسه (کالبدی-ادراکی-معنایی)

محمدحسین دره زرشکی¹ سمیه امیدواری² حمیدرضا بیگ زاده شهرکی³ احمدرضا یزدی⁴

1) دانش آموخته کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه علم و هنر یزد و مدرس دانشکده فنی شهید صدوقی یزد
2) دکترای تخصصی تاریخ معماری، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران
3) دکترای تخصصی مرمت، عضو هیأت علمی دانشگاه فنی وحرفه‌ای، یزد، ایران.
4) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران

محل انتشار : چهارمین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(4icsau.ir)
چکیده :
این مقاله منتج از پژوهشی است هدفمند در جهت بررسی وجوه و مراتب مختلف مفهوم هندسه. عنصر اساسی و دست مایه بنیادین هنر و هنر مهندسی و از جمله آنان هنر مهندسی معماری، هندسه است که بر رابطه مناسب میان اجزاء با یکدیگر و با کل اثر دلالت دارد. هندسه ابزاری مناسب جهت نظم بخشیدن به معماری و برقراری روابط آگاهانه میان اجزای بنا با یکدیگر است، تا در عین مرکب بودن، یکپارچگی فضا را به عنوان یک ترکیب خلاق و هدفمند میسر سازد. کاربرد هندسه به دلیل ایجاد زیبایی بصری در معماری و هنرهای تجسمی از اهمیتی ویژه برخوردار است. در فضای قانون مند هندسه است که هر چیزی و از آن جمله اجزای یک خانه و حتی یک شهر، می توانند به دایره هستی قدم گذارند و در فضای کثرت ها و گوناگونی ها هویت خود را پیدا کنند. تنها از طریق هندسه است که هر شئ می تواند حدود و اندازه های مورد نیاز خود را برای ورود به عالم وجود، بیابد. با توجه به این نظریه که هنری را می توان هنر حقیقی نامید، که جامع و دربردارنده سه لایه (معنا- ادراک- کالبد) بوده و به ویژه لایه اول که به پاسخگویی نیازهای معنایی می پردازد، وجه غالب و اصلی آن باشد. با این احتساب مفهوم هندسه به عنوان جملگی از هنرها، در حول محور این سه مرتبه (معنا - روان (ادراک) - جسم (کالبد)، می توان بسط داد و معنا و مفهوم و وجوه مختلف آن را استخراج کرد.
کلمات کلیدی : هندسه کالبد ادراک معنا