بررسی مفاهیم نقوش ظروف سیمین دوره ساسانی وتاثیر آن برسفال دوره سامانی

زهرا قوي پنجه¹

1) عضو هيات علمي دانشگاه علم وهنر يزد

محل انتشار : کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی(rstconf.com)
چکیده :
انسان ها همواره در طول تاريخ درساخت اشیای فلزی و سفالین به هنر نمايي مي پرداخته اند.وبا تجلي نمادها واسطوره ها در قالب انواع ظروف، باور هاي بومي وملي تمدن هارابه نمايش مي گذاشتند. نقوشی که بر این آثار نقش بسته، معرف و بیانگر میراثی مادی و معنوی هستند که این هنرها در آن فضا ومكان جان يافته است .در دورۀ ساسانی در انواع هنرها، به ویژه ساخت و پرداخت ظروف سیمین، شاهد بلوغ چشم‌گیری هستیم که الهام‌بخش دوره‌های فرهنگی و هنری پسین و هم چنین دورۀ اسلامی‌اند. علت انتقال این مضامین از هنر ساسانی به هنر اسلامی حضور هنرمندان غیرمسلمان ساسانی و هم چنین هنرمندان تازه‌مسلمان سامانی در نیشابور است. در سده‌های نخستین اسلامی، به دلیل منع استفاده از ظروف سیمین، هنر سفالگری غنا و ارزشی بیش از پیش یافت و هنرمندان نقش‌مایه‌های ارزشمند ظروف فلزی دورۀ ساسانی را با حفظ ارزش‌های مکتبی بر سفالینه‌های دورۀ سامانی به زیبایی و ظرافت تمام ايجاد كردند. فرضیۀ این نوشتار بدین نحو قابل تدوین است که نقوش شکل‌گرفته بر سفالینه‌های این دوره استمرار همان نقوش ظروف زرین و سیمین دورۀ ساسانی در دورۀ اسلامی است ،که این‌بار در فضایی متعالی و معنوی به پشتوانه اندیشۀ دینی و اهتمام فرهنگ بومی ایران به عرصۀ هنر ایرانی‌ـ‌اسلامی باریافته است. روش تنظیم مطالب توصیفی، تحلیلی و تاریخی و شیوۀ گردآوری مطالب و داده‌ها کتابخانه‌ای است.
کلمات کلیدی : ظروف سیمین دوران ساسانی ظروف سفالین دوران سامانی نیشابور تعامل هنر ایرانی‌ـ‌اسلامی