از کانسپت تا فرم و پیوستگی آن با عملکرد فضای معماری

جواد قیاسوند¹ سید هادی قدوسی فر² فائزه جاوید³

1) دانشجوی دکتری معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
2) استادیار گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
3) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه

محل انتشار : کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی(rstconf.com)
چکیده :
چکیده طراحی یک فرآیند است که از تفکر شروع و به یک محصول یا بنا ختم می شود. بنا نتیجه تفکر و تصورات طراح است، بدین معنی که در مواجه با نیازهای فیزیکی و عملکردی فضاهای پیش بینی شده، راه حل ها و ایده هایی در ذهن و باور طراح شکل می گیرد. ایده ها در متن تفکرات، تصورات و مشاهدات یافت می شوند. آفرینش فرم از اهمیت بسیاری برخوردار است و معمار بعدهای ذهنی خود را ابراز کرده و آنچه را که در تفکرات و تصورات خود اندوخته دارد به صورت یک جا به عنوان محصول نهایی و کانسپت ارئه می دهد. آفرینش معماری همواره با دو مقوله اساسی سروکار داشته است؛ فرم و عملکرد، که به ترتیب جنبه های صوری و معنایی معماری را تشکیل می دهند. در واقع فرم از عملکرد تبعیت کرده و همچنین فرم رسالت این را بر عهده دارد که همانند ظرفی، شکل عملکرد (مظروف) را بپذیرد. بدین معنی که فرم پاسخوی نیازهای فعالیتی استفاده کنندگان باشد. هرچند قابلیت یک فرم از یک سو به نیازهای استفاده کنندگان و از سوی دیگر به توانایی های بالقوه شکل و فرم کالبدی محیط باز می گردد؛ اما در پژوهش حاضر تنها به تبیین رابطة بین فرم و عملکرد می پردازیم و بررسی می کنیم که آیا همانطور که فرم از عملکرد تبعیت می کند، عملکرد نیز تبعیت متقابل نسبت به فرم دارد یا نه، و همچنین فرآیند رسیدن از کانسپت به فرم مطلوب در معماری را بررسی می کنیم. هدف از این پژوهش آشنایی با فرآیند انتخاب کانسپت در طراحی و رابطه فرم با عملکرد فضایی می باشد. برای این منظور چند نمونه از فرآیند معماری را بیان می کنیم که در آن ها ایده های طراح و اندیشه های منتج شده به فرم نهایی را گزارش می دهند.
کلمات کلیدی : فرآیند طراحی کانسپت فرم عملکرد.