نقد و بررسی احیاي خانه مشروطه تبریز (خانه کوزه کنانی) از دیدگاه مبانی نظری مرمت بناها و بافت های تاریخی

اکرم فطوره چی شبستری¹ نازیلا گری سراِی²

1) کارشناس ارشد طراحی و برنامه ریزی شهری،دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران،مدرس دانشگاه آزاد شبستر
2) کارشناس ارشد مرمت و احیای بناها و بافت های تاریخی دانشگاه هنر اصفهان، مدرس دانشگاه آزاد واحد صوفیان

محل انتشار : چهارمین کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در عمران، معماری و شهرسازی(4cauconf.com)
چکیده :
مراکز تاریخی شهرهای ایران مملو از بناهای ارزشمندی است که احیاء این گونه بناها نه تنها باعث پیوند ما با مواریث گذشته و ایجاد حیات دوباره در بافت های تاریخی میگردد،بلکه باعث حفظ ارزش های نهان و آشکار آنها خواهد شد. یکی از این شهرهای تاریخی ایران شهر تبریز است و خانه های به جای مانده از دوره قاجار و پهلوی را می توان از ارزنده ترین یادگارهای معماری این شهر دانست. بسیاری از این خانه ها با تلاش مدیریت میراث فرهنگی، با کاربری های جدید حیات تازه یافته اند، یکی از این خانه های تاریخی که با کاربری جدید به حیات خود ادامه می دهد، خانه مشروطه می باشد. خانه تاريخي کوزه کنانی تبریز كه محل اجتماع سران نهضت مشروطه بوده و خاطرات ريز و درشتي از وقايع آن دوران در خود نهفته دارد در سال۱۳۶۷‬توسط سازمان ميراث فرهنگي استان خريداري شده و اقدامات مرمتی آن پس از تملک به مرحله اجرا درآمده است. از سال 1376 تا سال 1383 کاربری خانه به صورت اداره میراث و موزه بود ولی به دلایل مختلف، از سال 1383 تا کنون انحصارا به عنوان موزه استفاده می شود و تنها بخش آرشیو اداره میراث در این خانه به جا مانده است. در این تحقیق با مطالعات میدانی و بررسی جزئیات طرح سعی شد تا اقدامات انجام شده بر مبنای مبانی نظری مطرح شده در حوزه مرمت سنجیده شود تا شاید بتوان الگویی برای احیای خانه های تاریخی تبریز ارایه داد. بر اساس تحقیق تغيير كاربري این خانه به موزه مشروطه مي تواند طرحی نسبتا موفق باشد. اما عدم توجه به بافت اطراف بنا و عدم احترام به اصل اصالت و ساحت معنوی بنا در طرح احیا و همچنین عدم توجه به طراحی داخلی متناسب با این بنای تاریخی و کاربری پیش بینی شده در آن، کمبودهایی را به همراه داشته است. واژگان كليدي: احیاء، خانه مشروطه، ساحت معنوی بنا، مبانی نظری مرمت.
کلمات کلیدی : احیاء خانه مشروطه ساحت معنوی بنا مبانی نظری مرمت