رویکردی نو در مفهوم سلسله مراتب با مقایسه تطبیقی میان معماری و موسیقی بر اساس تحلیل آنالیز شنکر

میترا لایق¹

1) کارشناس ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، ایران -

محل انتشار : چهارمین کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در عمران، معماری و شهرسازی(4cauconf.com)
چکیده :
بررسی رابطه میان معماری و موسیقی از دیرباز تا‌کنون مورد توجه بسیاری از فلاسفه و هنرمندان بوده است. معماری به عنوان کاربردی‌ترین هنر و موسیقی به عنوان بیانی‌ترین آنها دارای تفاوت‌های بارز از حیث نوع فضا و زبان ارائه خود هستند؛ لیکن در اصول زیباشناختی هنر واژگان مشترکی همچون ریتم، تناسبات، هارمونی و غیره را به اشتراک می‌گذارند. یکی از این اصول سلسله‌مراتب می‌باشد که در معماری و شهرسازی جهانی و ایرانی-اسلامی نقش اساسی ایفا می‌کند. این مقاله در پی آن است که به جست‌و‌جوی مفهوم سلسله مراتب در معماری و موسیقی پرداخته و رابطه میان آنها را اینبار از طریق یکی از مبانی مشترک آنها ردیابی کند. در این میان به سلسله مراتب نغمه‌های ملودیک بر می‌خوریم که به آنالیز شنکر معروف است. با بررسی این این آنالیز به نوعی از مفهوم سلسله مراتب در موسیقی بر می‌خوریم که دارای ساختار سه مرتبه‌ای پس‌زمینه ، میان‌زمینه و پیش‌زمینه بوده که در تعاریف سلسله‌مراتب در معماری کمتر به آن پرداخته شده است اما بسیار قابل استفاده می‌نماید.
کلمات کلیدی : سلسله مراتب معماری موسیقی آنالیز شنکر زیباشناسی