ملاحظات طراحی معماری در ایجاد آسایشگاهی منزل گونه برای نگهداری بیماران آلزایمر

مژده طالبیان¹ مقدی خدابخشیان² فاطمه رجبی³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان (اصفهان)، گروه معماری، اصفهان، ایران-
2) استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان (اصفهان)، گروه معماری، اصفهان، ایران-
3) استادیار روانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران-

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی تحقیقات در عمران، معماری، شهرسازی و محیط زیست پایدار(3cauem.com)
چکیده :
انواع بیماری دمانس (از جمله آلزایمر) با کاهش بارز توانایی ها و تخریب پیش رونده کارکردهای شناختی و بیانی همراه است. آلزایمر به نوبه خود توانایی ذهنی مانند حافظه، قضاوت، زبان و توانایی تصمیم گیری را مختل و هیجان های منفی، مشکلات خواب و رفتارهای مخرب مانند انزوا، افسردگی، بیقراری و پرخاشگری ایجاد میکند. با پیشرفت آلزایمر، علائمی مانند اختلال در آزمون واقعیت، سردرگمی و اضطراب نیز به مشکلات دیگر اضافه میشود. هنوز درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما طی تحقیقات انجام شده ثابت شده است که در این میان معماری میتواند نقش بسیار مهمی داشته و در کاهش روند رشد این بیماری بسیار موثر باشد. در پی یافتن پاسخ این پرسش که چه ویژگی محیطی و معمارانه ای میتواند در کاهش روند رشد بیماری آلزایمر موثر باشند، از طریق روش تحقیق توصیفی _ تحلیلی پی برده شد که معماری این مراکز باید بیمار محور و منزل گونه باشد. لذا برای نیل به این هدف عوامل گوناگونی نقش بسزایی دارند. از جمله این عوامل میتوان به حواس پنجگانه، مبلمان، حریم خصوصی، مشارکت در امور اجتماعی، ارتباط با طبیعت و بستگان را نام برد. هر کدام از این موارد یا موجب برانگیختن خاطرات بیماران میشوند و به نحوی به بیمار در زنده نگه داشتن خاطرات خود کمک میکنند و یا باعث ایجاد حس استقلال در آنها میگردند. به این ترتیب معماری میتواند به آنها کمک کند تا ذهن خود را فعال و پویا نگه داشته و در نهایت روند رشد بیماریشان رو به کندی رود.
کلمات کلیدی : طراحی معماری معماری داخلی آسایشگاه منزل گونه زوال عقل آلزایمر