بررسی اثر دیوار جداکننده و آبشکن در هیدرولیک جریان در دهانه آبگیر جانبی

امیر مرادی نژاد¹ امیر حمزه حقی ابی² مجتبی صانعی³ حجت ا... یونسی⁴

1) دانشجوی دکتری دانشگاه لرستان
2) استاد گروه سازه های آبی دانشگاه لرستان
3) دانشیار پزوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
4) استادیار گروه سازه های آبی دانشگاه لرستان

محل انتشار : شانزدهمین کنفرانس ملی هیدرولیک ایران(16hydro.ir)
چکیده :
آبگیر جانبی سازه¬ای است که به منظور انحراف آب از رودخانه برای مصارف آبیاری، ذخیره، صنعتی و غیره احداث می¬گردد. يكي از مشكلاتي كه در اكثر آبگيرها به وجود مي¬آيد، تجمع و ورود رسوبات به دهانه آبگير و كاهش راندمان آبگيري است. برای کاهش رسوب ورودی به دهانه آبگیر می¬توان از مجموعه سازه¬های کنترل کننده ورود رسوب به آبگیر استفاده نمود. در این تحقیق برای اولین بار از سازه¬ Skimming wall برای کنترل رسوب در جلوی آبگیر استفاده شده است. این سازه باعث تغيير الگوی جریان می¬شود. با استفاده از مدل عددی FLOW3D میدان جریان سه بعدی اطراف آبگیر جانبی واقع در مسیر مستقیم به صورت عددی حل شده است. در آزمایشگاه ، آزمایش¬هایی روی فلوم انجام و نتایج با مدل عددی مقایسه شد. نتایج نشان داد که در حالت بدون سازه، در داخل کانال اصلی عرض جدایی جریان در ترازهاي نزدیک بستر نسبت به ترازهاي بالاتر گستردگی بیشتري دارد. اما با نصب دیوار جداکننده (skimming wall) جلوی آبگیر، عرض جدایی جریان در نزدیک بستر که رسوب بیشتری دارد کاهش و در سطح که رسوب کمتری دارد افزایش می¬یابد و باعث می¬شود رسوب کمتری وارد آبگیر شود. داخل آبگیر خطوط جریان سطحی به سمت دیواره سمت راست و خطوط جریان لایه¬های زیری به سمت دیواره سمت چپ آبگیر تمایل دارند. عرض ناحیه جدایی جریان در سطح بیش از کف می¬باشد.
کلمات کلیدی : دیوار جداکننده آبشکن آبگیر رودخانه رسوب.