اصلاح زیرساخت‏های دسترسی موجود به منظور توسعه گردشگری در منطقه حفاظت شده ارسباران

منیژه طالبی¹ باریس مجنونیان² احسان عبدی³

1) دانشجوی دکتری مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، Email:
2) استاد گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبيعي، دانشگاه تهران، کرج، Email:
3) دانشيار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبيعي، دانشگاه تهران، کرج، Email:

محل انتشار : امنیت، پیشرفت و توسعه پایدار مناطق مرزی، سرزمینی کلانشهرها راهکارها و چالش ها (icsp.ir)
چکیده :
زیرساخت‏ها به‏ویژه مسیرهای دسترسی در برنامه‏ریزی گردشگری نقش بسیار تعیین‏کننده‏ای را ایفا می‏کنند و در تقاضای تفرجی یک منطقه حائز اهمیت می‏باشند. هدف از مطالعه حاضر اصلاح و توسعه جاده‏های دسترسی موجود با توجه به طراحی اصولی شبکه جاده در راستای توسعه گردشگری در منطقه حفاظت‏شده ارسباران می‏باشد. بدین منظور مناطق مستعد تفرجی با استفاده از روش سیستمی مخدوم و شبکه عصبی پرسپترون چندلایه (MLP) ارزیابی و شناسایی شدند. نقشه شایستگی عبور جاده جهت طراحی شبکه جاده با وزن‏دهی معیارهای موثر با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تلفیق معیارها با روش ترکیب وزن‏دهی خطی (WLC) در ArcGIS بدست آمد. در مرحله بعد شبکه جاده موجود با توجه به شبکه جاده طراحی شده، تصحیح و تکمیل شد و در نهایت شبکه جاده بهینه برای توسعه گردشگری در منطقه پیشنهاد شد. سپس میزان مطابقت شیب طولی جاده‏های موجود در شبکه جاده پیشنهادی با استاندارد جاده جنگلی بررسی شدند. در نهایت شبکه جاده موجود، طراحی شده و اصلاح شده مورد ارزیابی قرار گرفتند و از جهت عبور از مناطق با قابلیت‏های عبور مختلف بررسی و مقایسه شدند. نتایج ارزیابی مناطق مستعد گردشگری نشان داد، بخش‏هایی از منطقه دارای توان برای تفرج متمرکز طبقه 2 (0/17%) و تفرج گسترده طبقه 2 (10/09%) می‏باشد. بررسی شیب طولی جاده‏های موجود نشان داد، درصد بیشتری از جاده موجود (88/32%) دارای متوسط شیب طولی مجاز می‏باشد. با توجه به ارزیابی‏های مختلف و بررسی درصد عبور جاده‏ها، شبکه جاده طراحی شده و اصلاح شده وضعیت بهتری از شبکه جاده موجود نشان دادند. در کل شبکه جاده اصلاح شده با تراکم m/ha 3/31 و قابلیت دسترسی 66% شبکه جاده مناسبی برای توسعه گردشگری در منطقه می‏باشد. بنابراین برای توسعه گردشگری در منطقه و در نتیجه مدیریت و حفاظت منطقه، اصلاح و توسعه مناسب جاده‏های موجود لازم می‏باشد.
کلمات کلیدی : ارزیابی مناطق گردشگری اصلاح شبکه جاده موجود شبکه دسترسی توسعه گردشگری منطقه حفاظت‏شده ارسباران