اهمیت معیار های پدافند غیر عامل در طراحی معماری و برنامه ریزی شهری کلان شهرها

اسماعیل فتوت¹

1) دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی،گرایش برنامه ریزی شهری،دانشگاه غیر انتفاعی آپادانا شیراز، ایران

محل انتشار : امنیت، پیشرفت و توسعه پایدار مناطق مرزی، سرزمینی کلانشهرها راهکارها و چالش ها (icsp.ir)
چکیده :
ملاحظات دفاعی و نظامی از مهم ترین عوامل مؤثر در شکل گیری هرگونه سکونتگاه انسانی در روند شهرسازی و بر نامه ریزی شهری در طول تاریخ است و گستردگی پدیده شوم جنگ در طول تاریخ به حدی است که هیچ نقطه سکونتی بر روی کره زمین مصون از آن نبوده است. از این رو آرامش کنونی به معنای تداوم دائمی آن نبوده و اهمیت حفظ و تقویت آمادگی دفاعی در تمامی ابعاد و از جمله در زمینه پدافند غیرعامل، فرآیندی پیوسته، توسعه پذیر و کاملاً بدیهی است. یکی از جنبه های مهم طراحی و توسعه شهری، تأکید و توجه به کمیت و کیفیت آسیب پذیری شهر در برابر آسیب های ناشی از حملات نظامی است و نیاز به توسعه و اجرای تدابیر پدافند غیرعامل به منظور کاهش آسیب پذیری شهرها در برابر صدمات جنگ ضرورت فزاینده ای پیدا کرده است. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای، اینترنتی و تحقیقات میدانی به شناخت آسیب ها و تهدیدات ساختمان های جمعی شهری می پردازد و پس از دست یافتن به معیارهای فنی، با به کار بستن آنها در مرحله طراحی و برنامه ریزی شهری و معماری سطح امنیت شهروندان، در شرایط رویداد احتمالی جنگ های مدرن (موسوم به جنگ نسل ششم) افزایش یافته و به دنبال آن موجب ارتقاء توان دفاعی و سطح امنیت ملی در برابر تهدیدهای فزاینده محیط پیرامونی می شود. نتایج تحقیق معیارها و راهکارهایی است که به صورت مجزا برای هر کاربری خاص در ساختمان شهری بیان شده و به صورتی تدوین شده که در آن معیارها متناسب با ویژگی های جنگ های مدرن است، از مقیاس کلان (سلول شهری) به مقیاس خرد (تک بناها) می رسد و به تفکیک کاربریهای منتخب ارائه شده است. همچنین هم بر بهسازی و هم بر طراحی معماری ساختما نهای عمومی (منتخب) تأکید دارد و بر تأمین مهم ترین و حیاتی ترین نیازهای زمان بحران تمرکز می نماید. در کنار موارد فوق بر سازماندهی، استفاده بهینه از امکانات، تأسیسات، فضاها و ساختما نها در شرایط اضطراری نیز توجه دارد.
کلمات کلیدی : سکونت گاه – برنامه ریزی شهری - سازماندهی- امنیت ملی- جنگ های مدرن