منظر شهری طبیعی، حلقه گمشده در محلات شهری امروزی (نمونه موردی: محله فرهنگیان شهر کرمان)

یلدا شکرافشان¹

1) دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمان،

محل انتشار : امنیت، پیشرفت و توسعه پایدار مناطق مرزی، سرزمینی کلانشهرها راهکارها و چالش ها (icsp.ir)
چکیده :
منظر به داده‌های محسوس جهان اطراف ما خلاصه نمی‌شود، بلکه پیوسته در ارتباط با ذهنیت ناظر تشخص می‌یابد؛ ذهنیتی که بیش از یک نگاه بصری معمولی است. بدین ترتیب منظر شهری در آغاز امری عینی است که بواسطه کیفیت ظهور عوامل فیزیکی محیط موجودیت می‌یابد. منظر طبیعی در یک محله، شبکه ای است از عناصر طبیعی مانند: پوشش گیاهی(درختان)، پارک ها و فضاهای سبز، بام های سبز و ... و عناصر ساخته شده به دست انسان(مصنوع) مانند: مسیرهای آب(جوی ها و کانال ها)، فواره ها و آب نماها و ... که تاثیرات اکولوژیکی بسزایی در شهر ایفا می کنند. منظر شهری طبیعی می تواند در حفظ محیط طبیعی، حفاظت از انواع گونه هاي گیاهی، سلامتی ساکنین و همچنین زیبایی محلات شهری موثر واقع گردد که همگی بر روي افزایش کیفی و کمی ساکنین محلات شهری بسیار موثر است. در این مقاله سعی برآن است که عناصر منظر شهری طبیعی در محله در ابتدا تعریف شده و محاسن و فواید آن ها در جوامع شهري محلات امروزي مطرح گردد. سپس درنظر است تا الگویی براي ایجاد این هماهنگی در شهر بر اساس سایر لایه هاي مطرح شده در محله(کالبدی، عملکردی، دسترسی، فضاهای همگانی و منظر شهری) در قالب یک مدل مفهومی ارائه گردد. در انتها محله فرهنگیان شهر کرمان به عنوان نمونه موردي در زمینه این الگو مورد بررسی قرار خواهد گرفت. روش تحقیق مقاله حاضر از نوع کیفی و هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از مشاهدات میدانی و جمع آوری اطلاعات به بررسی ویژگی های عناصر منظر شهری طبیعی در فضاهای جمعی و به خصوص در محله فرهنگیان شهر کرمان پرداخته شده است. نتایج به دست آمده از هریک از شاخص های تحقیق در زمره خیلی متوسط و زیاد قرار می گیرد و این بدان معناست که شاخص های منظر شهری طبیعی در محله فرهنگیان وجود دارند.
کلمات کلیدی : منظر شهری منظر طبیعی محله فرهنگیان شهر کرمان