ارزیابیِ کارتوگرافیکی از قدرت، سیاست و روانشناسیِ موجود در نقشه

محمد رئوف حیدری فر¹ سیروس فهیمی²

1) ستادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه پیام نور،ایران
2) کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه پیام نور،ایران

محل انتشار : امنیت، پیشرفت و توسعه پایدار مناطق مرزی، سرزمینی کلانشهرها راهکارها و چالش ها (icsp.ir)
چکیده :
نقشه¬ها در طولِ تاریخ به عنوان وسیله¬ای مؤثّر در جهتِ بازنماییِ موقعیّت مکان¬ها، فضاها و به تدریج به منظورِ انعکاس جایگاه قدرت و امتیازاتِ جوامع و کشورها تبدیل شد. رفته رفته قدرت¬های مختلف، پی به اهمیّت نقشه¬ها برده و از قابلیّتِ بازنمایی و تواناییِ القاییِ موجود در آن در مسیر تغییراتِ مدّ نظر خویش، استفاده نموده¬اند. میانِ قدرت، سیاست و روانشناسی چه روابطی می¬توان تصوّر کرد و نیز اینکه هرکدام از این عوامل، به تنهایی یا متّفقاً ‌چگونه تأثیری در تهیّه و تدوین نقشه¬ها دارند. پژوهش حاضر بر اساس شیوه¬ی کتابخانه¬ای و اسنادی بر اساس تحلیلِ محتوا به ارزیابیِ کارتوگرافیکی از قدرت، سیاست و روانشناسیِ موجود در نقشه اقدام نموده است. نتایج بیانگر آن است که جدا از تأثیرِ مستقلِ هنر و زیبایی شناسی که همانا به حیطه¬ی روانشناسی مربوط می¬شود و به عبارتی روشن¬تر، ذهن و روانِ خوانندگانِ نقشه را درگیر می¬کند، می¬توان ادعا کرد که دورنمایِ اهداف و اغراض سیاسیِ سیاستمداران با داشتنِ قدرتِ حاکمیّت آنها برای دستیابی به ممالک و توسعه¬ی سرزمینیِ خود به مثابه¬ی بر انگیختنِ حسّ غرور و جهانداریِ مردمان سرزمینِ خویش و نازیدن به اصالت و وطن مادری بوده است.عامل روانشناسانه بر خلافِ عاملِ سیاست و قدرت است که طبقِ خواسته¬ی اشخاصی دیگر به غیر از طرّاحِ نقشه انجام می¬پذیرد و همه¬ی آنها باعثِ بروز نزاعِ سیاسی و اختلاف عقیده¬ی قدرت¬های حاکم در زمان بوده است. در بحثِ تأثیر مبانیِ زیبایی شناسی و روانشناختی، اصالتِ هنر سر بر می¬آورد؛ در حالی که در ارزیابی تأثیراتِ قدرت و سیاست، مباحثِ اجتماعی، اقتصادی و ملّی شکل می¬گیرد.
کلمات کلیدی : کارتوگرافیکی قدرت سیاست روانشناسی نقشه.