بررسی ابعاد و مفهوم محرمیت در خانه های سنتی (دوره قاجاریه) شهر کرمانشاه (نمونه مورد مطالعه : تکیه بیگلربیگی)

منصور مرادی¹ مهدی صادقی² محمدرضا لیلیان³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری گرایش مهندسی معماری، دانشگاه آزاد بروجرد، لرستان، ایران.
2) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری گرایش مهندسی معماری، دانشگاه آزاد کرمانشاه، کرمانشاه، ایران.
3) استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند، تهران، ایران.

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی تحقیقات در عمران، معماری، شهرسازی و محیط زیست پایدار(2cauem.com)
چکیده :
طراحی مجتمع مسکونی اگر با شناخت کافی از فرهنگ و آداب و رسوم استفاده کنندگان آن همراه نباشد، الزاماً باعث بروز تضاد و دوگانگی بین آداب و رسوم، باورها، فرهنگ و کارکردهاي فضاي مسکونی می شود. اگر بیگانگی معماري واحد مسکونی با ویژگی هاي مردم شناختی به حدي باشد که، تغییرات و اصلاحات نتواند آن را با نیازها و ضرورت هاي فرهنگی همراه کند، این معماري به تدریج در نیازها و ضرورت هاي فرهنگی ساکنان تغییر ایجاد خواهد کرد. از جمله مهمترین مسائل فرهنگی و مذهبی ایرانیان که تأثیر آن بر معماري غیرقابل انکار است مقوله حریم و محرمیت که از جنبه هاي گوناگون داراي اهمیت و قابل بررسی می باشد. معماري گذشته ایران، حاکی از آنست که خانه هاي درونگرا به مسئله حریم از جنبه هاي گوناگون پاسخ می دادند و آن را به نحو مطلوبی به وجود می آوردند. بررسی مساله حریم و محرمیت در مسکن سنتی در اغلب نقاط جهان و بخصوص ایران به آن توجهی خاص داشته اند ولی باتوجه به گسستی که بین معماري سنتی و معماري معاصر به وجود آمده یکی از معضلاتی که در این راستا رخ داده، نقض محرمیت و حریم است با توجه به مشکلات مسکن امروز و عدم تامین امنیت روانی که امروزه گریبان گیر معماري مسکونی شده طرح این مسئله در هر مرحله از زمان به دلیل نفوذ فرهنگ های بیگانه در شهرهای اسلامی ضروري به نظر می رسد. این پژوهش توصیفی-تحلیلی که از طریق مطالعات کتابخانه ای برای رسیدن به تعریفی مناسب از محرمیت و راهکارهای معمارانه در طراحی معماری مسکن با ایجاد محیطی کالبدي با رعایت مساله محرمیت در خانه های سنتی شهر کرمانشاه در دوران قاجاریه علی الخصوص تکیه بیگلربیگی بررسی می شود. و لزوم توجه به موضوع حریم در ابعاد فرهنگی، اجتماعی و اقلیمی می باشد
کلمات کلیدی : محرمیت حریم معماری ایرانی- اسلامی خانه مسکونی تکیه بیگلربیگی کرمانشاه