نقش حس مکان دربازیابی هویت به مکان های تاریخی (با مطالعه نمونه موردی : بازار سنتی کرمانشاه)

منصور مرادی¹ فرشاد شیخیان² محمد هادیان پور³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری گرایش مهندسی معماری، دانشگاه آزاد بروجرد، لرستان، ایران.
2) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری گرایش مهندسی معماری، دانشگاه آزاد بروجرد، لرستان، ایران.
3) پژوهشگر دوره دکترا، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی تحقیقات در عمران، معماری، شهرسازی و محیط زیست پایدار(2cauem.com)
چکیده :
هویت،مجموعه ای ازصفات ومشخصاتی است که باعث تشخیص یک فردیااجتماع ازافرادوجوامع دیگر می شود.. از سویی دیگر هویت هرشهر، خاصه در بافت کهن، تاریخی و یا تعاملات ساکنان محلی و نوع و میزان ارتباط آنهابایکدیگر است. درواقع بایدگفت بخشی ازهویت موجود در بافت های کهن شهری که درحال حاضر درحال افول وکمرنگ شدن است، هویت اجتماعی آن شهرمی باشد.همچنین هویت درمکان هابه واسطه ایجاد وتداعی خاطرات عمومی، دراستفاده کنندگان است ودلبستگی رادرآنهابوجود آورده، که این همان حس مکان است. به همین دلیل هویت وحس مکان یکی ازمولفه های اصلی درمیزان ارزشمندی بافتهای شهری محسوب می شوند. ازاین رو بازاریکی از فضاهایی است که درطول سالیان متمادی، پیوندی مهم واستواربین مراکزسه گانه مذهب، اقتصادوسیاست ایجادکرده است و به عنوان عنصرمهم شهرها بشمارمی رود.امروزه حس تعلق ودلبستگی دراین مکان به دلیل یادآوری خاطرات جمعی افزایش یافته وازاین نوع مکان ها به عنوان یکی ازمکان های هویت بخش به شهرها نام برده می شود. دراین راستا این پژوهش به دنبال واکاوی وجوه ریشه های نقش حس مکان دربازیابی هویت به مکان های تاریخی شکل گرفته است. آنچه درابتدای بحث بدیهی می نماید وجود پاره ای تشابهات میان حس مکان وحس تعلق می باشد؛ زیرامکان مفهومی انتزاعی و ذهنی نیست بلکه نخستین قرارگاه ارتباط مستقیم باجهان ومحل زندگی انسان است. به همین دلیل سرشاراز معنا،واقعیت های کالبدی وتجربه های انسانی بوده ورابطه عاطفی عمیقی باانسان برقرارمی کند.داشتن مکانی مشترک به معنای داشتن هویت مشترک است واستفاده انسان ازمکان برای بیان احساس مکانی همراه باهویت پذیری درسطوح محلی،منطقه ای،ملی وجهانی موثراست.
کلمات کلیدی : هویت حس مکان دلبستگی به مکان بازار سنتی شهر کرمانشاه