بررسی سیر تکوینی مفاهیم جهانی شدن و تأثیر آن بر شهر

عاطفه مرادی¹ مریم استادی² فرزانه مدنی³

1) دانشجو دکتری، گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد،
2) استادیار، گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
3) مدرس، گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی تحقیقات در عمران، معماری، شهرسازی و محیط زیست پایدار(2cauem.com)
چکیده :
جهانی شدن، اصطلاحی است که از اواسط دهه 1980 متداول شده و به معنی فروریختن مرزها و فراتر رفتن از آن در سطح جهانی در ابعاد اقتصادي، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی ...که فرآیند آن دگر گون شدن ساختارهاي محلی به جهانی است .فرایند جهانی شدن، ابعاد و دامنه آن آنقدر وسیع و گسترده است که تمام شئون زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داده است، تا جایی که برخی از صاحب نظران آن را به عنوان بزرگترین رخداد تاریخ بشري یاد کرده اند. فراگیر شدن اقتصاد جهانی و فشردگی زمان و مکان، مهمترین مسائلی است که نظام اقتصادی-اجتماعی و کالبدی شهرها تحت تأثیر قرار داده است. جهانی شدن و به دنبال آن افزایش انگیزه های رقابت پذیری در میان شهرها از یک طرف ایجاد فرصتی برای حفظ و جذب جمعیت و گردشگران در شهرها است و سو دیگر مخاطرات فرهنگی و زیست محیطی را در بردارد. شهرها مراکز و موتورهای ملی و بین المللی رشد اقتصادی و اجتماعی هستند و زمینه را برای دستیابی به اهداف ملی در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی فراهم می سازند. این امر منجر به گسترش رقابت شهری می شود و اعتقاد بر این است که این رقابت هم سطح با رقابت ملی می باشد، رقابت پذیری شهری با تأثیری که بر توسعه شهرها دارد سبب فراهم آمدن درآمدزایی پایدار برای مدیران شهری می شود. با استفاده از روش های مختلف تحقیق و به ویژه روش های مروری، تفسیری و تحلیلی؛ تکنیک جمع آوري داده ها و بهره گیري از مطالعه اسنادي (کتب، مجلات، مقالات معتبر داخلی و خارجی) این پژوهش انجام شده است. بررسی و شناخت نظریه ها، دیدگاه ها و پارادایم هاي موجود، تاریخچه ، ادبیات موضوعی و مبانی نظری، نمونه های عملی، مزایا و معایب پدیده جهانی شدن و رقابت پذیری آن انجام شده است و در نهایت بحث و نتیجه گیري و ارائه پیشنهادات کاربردي در حوزه های برنامه ریزی و طراحی شهری نتایج مقاله ارائه شده است.
کلمات کلیدی : جهانی شدن رقابت پذیری شهری فشردگی زمان و مکان طراحی شهری برنامه ریزی شهری