بررسی عوامل موثر بر ارتقای کیفیت محیطی شهر کتاب تهران- ایران

حانیه سادات زنده باد¹ مهدی شیبانی²

1) کارشناسی ارشد معماری گرایش معماری،دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز،ایران
2) استاد تمام معماری گرایش منظر،دانشگاه شهید بهشتی،ایران

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی تحقیقات در عمران، معماری، شهرسازی و محیط زیست پایدار(2cauem.com)
چکیده :
معماری, هنر و فن طراحی و ساختن بنا ها, فضا های شهری و دیگر فضا های درونی و بیرونی برای پاسخ هم آهنگ به نیاز های کار کردی و زیبا شناسانه است. باید معماری را از مهندسی سازه و ساخت و ساز متمایز ساخت. یکی از مطالعات اساسی جهان امروز به موازات طراحی های متمرکز در پروژه های معماری متداول شهری, لزوم توجه به ارتقای کیفیات محیطی انسان محور در بستر طرح مربوطه می باشد. طرح های جامع شهری به عنوان مهم ترین ابزار مدیریتی در مقیاس منطقه و محله در طی چند دهه که از ظهور ان می گذرد با مسایلی روبرو بوده که دستیابی به اهداف و نتایج مد نظر خود را با کمرنگی همراه کرده است و نیز عدم توجه طراحان و معماران پروژه های شهری به فضا سازی محیطی علارغم نیاز ملموس قابل توجه ان با وجود فراغت جوانان و کودکان و سالمندان همراه شان. امروزه از فضای سبز شهری به عنوان یکی از شاخص های اصلی توسعه پایدار فضا سازی کیفی در حریم ساختمان طراحی شده و معیاری جهت شناخت شهر سالم یاد می شود. از دیدگاه برنامه ریزی معماری و طراحی شهری و نیز معماران متخصص منظر, گسترش فضای سبز در لند اسکیپ سایت مفهومی وسیع تر از پوشش گیاهی صرف دارد و بهبود شرایط محیط طبیعی اطراف پروژه را, فراتر از ان می طلبد. در راستای موارد مذکور, پژوهش حاضر با هدف فضا سازی هم خوان با کتابخوانی در طرح و پژوهش شهر کتاب در ایران- تهران منطقه ی شهرک غرب تهران بزرگ تدوین شده است. در این پروژه برای جمع آوری اطلاعات از دو روش میدانی- توصیفی و کتابخانه ای استفاده شده است. در روش نظری ( تحقیقات کتابخانه ای) با رجوع به منابع فارسی و انگلیسی موجود ( انواع مجلات و پایان نامه ها و کتب مربوطه ) و همچنین وبسایت های مهم مربوطه اطلاعات لازم گرداوری گردید. روش توصیفی شامل مشاهده مستقیم و غیر مستقیم می باشد. و نتایج بدست آمده حاکی از ان است که بین سر زندگی و مولفه های ایجاد تصویر ذهنی در شهروندان و کیفیت محیطی با دعوت کنندگی به ساختمان طراحی شده همبستگی مثبت زیادی است. و علاوه بر مولفه های حضور گیاهان, آب نما ها و نور پردازی مناسب روز و شب, ایمنی عابرین از وسایل نقلیه در طراحی کناره های سایت که نبش چهارراه پر ترافیک است, وجود کاربری مختلف در حیاط مرکزی طرح و قابلیت دسترسی به المان های گرد هم اورنده و جذب کننده در ایجاد فضای مفرح و سالم و همچنین ویژگی های روانی آنها مانند القاء حس سکون وآرامش مورد نیاز کتابخوانی به شدت موثر اند. و این بدان معنا می باشد که فرضیه تحقیق با عنوان فضا های شهری سبز, ارتقادهنده کیفیت کتاب و کتاب خوانی است , مورد تایید می باشد. بدیهی است استفاده از شیب ملایم سایت نیز در طراحی لند اسکیپ متناسب با فرم سازه, کمک کننده است.
کلمات کلیدی : طراحی شهر کتاب, کیفیت محیطی, فضا سازی, انسان شناسی شهری, منظر شهری