بررسي اجمالي طرح احداث تونل طويل ريلي البرز

محسن هاشمی¹ محمدعلی کرونی²

1) کارشناس ارشد مهندسی مکانیک
2) دکتری مهندسی معدن

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی دستاورد های نوین در عمران، معماری، محیط زیست و مدیریت شهری(2ceuconf.com)
چکیده :
امروزه مهمترين عوامل موفقيت و جذابيت راه‌آهن، سرعت، دقت، امنيت و آسايش آن است و بدون وجود هركدام از اين خصوصيات، شبكه ريلي كارائي لازم را نخواهد داشت. برتري‌هاي حمل و نقل ريلي نسبت به ساير شقوق حمل و نقل، زماني بيشتر آشكار مي‌گردد كه تركيبي از راه‌آهن برقي، خطوط و قطار سريع‌السير و تونل‌هاي طويل ريلي با يكديگر آميخته شوند. در اين ميان تونل‌هاي طويل ريلي داراي ويژگي‌هاي منحصر بفردي هستند كه كوتاه شدن مسير و به تبع آن كاهش زمان سفر و نيز افزايش ظرفيت حمل و نقل بار و مسافر از آن جمله مي‌باشند. ساليان متمادي بحث حمل سريع مسافر و کالا با کمترين آثار منفي زيست‌محيطي و ايمني و آسايش بيشتر نسبت به خطوط جاده‌اي در کريدور تهران - شمال با طرح يک مسير ريلي سريع‌السير مطرح بوده است. اين مهم بدون احداث تونل آن هم از نوع تونل‌هاي عميق و طويل ريلي با توجه به وضعيت توپوگرافي منطقه در طول مسير مذکور ميسر نمي‌باشد. با توجه به وسعت كشور، فاصله‌ شهرها و تمركز جمعيت در كوهپايه‌‌ها و ارتفاعات سلسله جبال البرز و زاگرس، استفاده از خطوط ريلي آن هم از نوع پرسرعت،‌ بدون استفاده از تونل‌هاي طويل و عميق امكان‌پذير نيست. با توجه به حجم انبوه مسافران و بار كه در ماه‌هاي مختلف سال در مسير تهران - شمال در حال تردد مي‌باشند، ايجاد و توسعه شبكه حمل و نقل ريلي به طور واضحي خودنمايي مي‌كند. در اين راستا توجه به راه ارتباطي مناسب و البته پاسخگو به حجم تقاضاي مسافران، ايجاد مسير ريلي جديدي را به منظور دسترسي به استان‌هاي شمالي كشور و تسهيل اين ارتباط پر رنگ‌تر از هميشه مي‌گرداند. اين خط ريلي اقتصاد دو سوي البرز را بهم پيوند مي‌زند و اين اجازه را خواهد داد كه با سرعت 200 كيلومتر در ساعت در حداكثر 30 دقيقه از تهران به آب‌هاي درياي خزر رسيد. اين بدين معني است كه فاصله 5/3 ساعته در زمان غير شلوغ و 5 ساعته در زمان‌هاي شلوغ به نيم ساعت تقليل پيدا خواهد كرد و لذا صرفه‌جويي كلاني در مصرف سوخت و همچنين وقت مردم را به ارمغان خواهد آورد. در اين راستا ايده ايجاد مترواتصال سريع‌السير در جهت ارتباط با استان‌هاي شمالي كشور طرحي نو مي‌باشد كه در اين مقاله به مطالعات مقدماتي و مباحث پيرامون آن كه شامل مطالعات راهبردي، امكان‌پذيري و مسيريابي اوليه مي‌باشد؛ توجه گرديده است.
کلمات کلیدی : راه‌آهن برقي قطار سريع‌السير تونل طويل ريلي البرز