پایداری بقعه شیخ شهاب الدین اهری در زلزله های آینده منطقه اهر

سید خلیل تاج الدین الاسلام¹ یوسف ستارزاده قدیم²

1) فارغ التحصیل كارشناسي ارشد زمین شناسی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهر
2) استاديار مدعو گروه زمین شناسي، دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهر

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی علوم و مهندسی(2icesconf.com)
چکیده :
بقعه شیخ شهاب الدین اهری در بخش جنوبی شهر اهر، در 95 کیلومتری شمال‌شرق تبریز واقع شده است. این بنای باستانی که محل خانقاه شیخ شهاب الدین اهری بوده و در دوره ایلخانی ساخته شده، دارای فضاهای متعدد معماری از قبیل مسجد، حصار سنگی ، حصارخشتی، مناره ها و یک گنبد با ارتفاع 18 متر، می باشد. شيوه انتقال بار در اين بنا همچون ديگر بناهاي سنتي به صورت فشاري است. سقف¬ها به صورت تاق¬هاي قوسي شكل و گنبد هستند كه بر روي جرزهاي سنگين و قطور قرار گرفته¬اند. سيستم ايستايي اين بنا از پي سنگي و جرزهاي آجري تشکیل شده که قابي شكل بوده و دارای كلاف¬بندي¬هاي چوبي است. خاکهای موجود در ساختگاه بقعه نیز، از نوع 4 خاک¬های سخت و مقاوم بوده و توانایی تحمل بارهای وارده از طرف ساختار بنا و اتصال آنها، به زمین زیر را دارد و مصالح به¬کار رفته نیز شامل، آب، خاک، آهک، گچ، ماسه، سنگ، آجر، چوب و كاشي می باشد. از نتایج محاسبه بیشترین شتاب افقی زلزله های آینده در محل ساختگاه بقعه، با اندازه گیری طول رخنمون تعداد 25 گسل بیش از 5 کیلومتر در مناطق پیرامون ساختگاه بقعه، تا شعاع 30 کیلومتری، معلوم گردید که بیشترین بزرگای و شدت زلزله های آینده به ترتیب برابر با 7/6 درجه ریشتر و 8/8 درجه مرکالی اصلاح شده و بیشترین شتاب زمین در ساختگاه بقعه، برابر با (22/0) گال خواهد شد و بنابراین، با توجه به مشخصات سازه ای بقعه، و نحوه ساخت و کیفیت مصالح استفاده شده، زلزله های آینده تا شعاع 30 کیلومتری بقعه، اثر تخریبی قابل توجهی نخواهد داشت، ولی چون در شعاع فراتر از 30 کیلومتری ساختگاه، گسلهای دارای پتانسیل شتاب زمین بالاتری وجود دارد، تحکیم و افزایش مقاومت ساختمان بقعه در برابر زلزله های آینده، بسیار ضروری می باشد.
کلمات کلیدی : بقعه شیخ شهاب الدین اهری ساختگاه گسل زلزله.