بررسی خوانش نیچه از سرگذشت دیُنوسُس و آیین آن

امین حسن راد1 محمدجواد صافیان اصفهانی2

1) 1- دانشجوی دکتری، فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2) 2- دانشیار، گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

محل انتشار : کنگره بین المللی علوم و مهندسی ژاپن - TOKYO(tuicet.com)
چکیده :
به خوانش نیچه از سرگذشت دیُنوسُس و مراسم ارگیا، دیُنوسُس، همان ارادة قدرتی است که با فوران حیات خود و به واسطة آپُلُن، موجودات را می‌آفریند و به شیوه‌ای جاودانه به رنج تجسّد آری می‌گوید. شرکت در ارگیای دیُنوسُسی این امکان را برای یونانی فراهم می‌کند که با وجد دیُنوسُسی از فردیّت آپُلُنی خلاصی یابد و با وحدت آغازین متّحد شود. از دیدگاه نیچه، ارگیا، نماد احترام یونانیان به غریزة جنسی و ازاین‌رو، مظهر فهم آنان از ارادة قدرت، شوند و جاودانگی طبیعت بوده است. مع‌ذلک، تحلیل نیچه از اسطوره و مناسکِ دیُنوسُس، با وجود اقتباس برخی معانی از فرادهش ارفئه‌ای، به جهاتی در معرض نقد قرار دارد، از جمله در یکسان‌انگاریِ دیُنوسُس و آفرودیته و اغماض از مضامین مابعدالطبیعی و انسان‌شناختیِ اسطوره و مناسک دیُنوسُس. افزون بر این، در نظر نیچه، دیُنوسُس، صرفاً سرّ حیات است، حال آن‌که یونانیان، این ایزد را موکّل بر اسرار هر دو مرحلة زندگی و مرگ برمی‌شمرده‌اند. وجد دیُنوسُسی از نظر ایشان، به معنای رهایی از جنبة تیتانی وجود انسانی است و دیُنوسُس نیز نماد انسجام و یک‌پارچگی پیکرة جهان کبیر.
کلمات کلیدی : دیُنوسُس غریزه ساتیر وجد جاودانگی.