مداخلات روانشناختی به والدین دارای فرزند مبتلا به اختلال طیف اتیسم: مرور سیستماتیک

ُسمیه ترکمان¹ هایده صابری²

1) 1- دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی، گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
2) 2- استادیار، گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.

محل انتشار : دومین همایش بین المللی روانشناسی کودکان استثنایی(peecuma.ir)
چکیده :
مطالعه حاضر با هدف بررسی مروری مداخلات روانشناختی به والدین دارای فرزند مبتلا به اختلال طیف اتیسم انجام شد. این مطالعه به روش مروری ساختار یافته در مطالعات منتشر شده در محدوده زمانی سال-های 1392 الی 1401 در مطالعات ایرانی و 2010 الی 2022 در مطالعات خارجی انجام شد. پایگاه¬های نمایه¬سازی Magiran، PubMed و Google Scholar مورد بررسی قرار گرفتند. به¬منظور جست¬وجوی مقالات، واژگان کلیدی اتیسم، اوتیسم، والدین، مادران دارای فرزند اوتیسم، مداخله روانشناختی، درمان، روان درمانی، تحقيقات بالينی و کارآزمايی بالينی تصادفی مورد جست¬وجو قرار گرفتند. به¬منظور بررسی دقیق واژگان کلیدی، هر یک از واژگان به¬صورت ترکیبی با پسوند اتیسم جست¬جو شدند و در نهایت ۲۵ مقاله انتخاب شدند و بررسی مروری بر روی آن¬ها انجام شد. نتایج در ایران نشان داد که طیف وسیعی از مداخلات روانشناختی از جمله رفتاردرمانی شناختی و درمان¬های مشابه همچون برنامه درمانی مبتنی بر تعامل والد کودک (PCIT)، آموزش گروهی والدین و شیوه های مدیریت رفتار، آموزش والدین و مداخله مدیریت رفتار و روان درمانی حمایتی و آموزشی گروهی در این والدین اجرا شده است. همچنین در مطالعات خارج از کشور نیز مداخلات اولیه دنور و مداخله رفتاری بیشترین کاربرد را داشته است. در مجموع می¬توان نتیجه گرفت که مداخلات روانشناختی می¬تواند نقش موثری در کاهش استرس و بهبود سلامت روان والدین دارای کودک مبتلا به اتیسم داشته باشد.
کلمات کلیدی : اوتیسم والدین مداخله روانشناختی