نمادشناسی آتشدان، ساختار مقدس درهنر ايران باستان

زهرا قوي پنجه¹ میترا قرقانی²

1) عضو هیات علمی دانشگاه علم وهنر یزد
2) کارشناس ارشد پژوهش هنر

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(3icacu.ir)
چکیده :
ايران سرزمين تضادهاي بزرگ است جغرافيا به ناچار بر فرهنگ مردماني كه در دامان طبيعت زندگي مي‌كنند تاثير مي‌گذارد و جاي شگفتي نيست كه در ايران، به طبيعت احترام مي‌گذارند. در تاريخ اساطيري ايران باستان، عناصر چهارگانه، كه عناصر مقدس و قابل احترام هستند، هركدام سرگذشتي نمادين و رازگونه دارند و به گونه‌اي روشن با آدمي سخن مي‌گويند و منتظرند تا رمزگشايي گردند یکی از این عناصر آتش است. آتش به صورت شعله ، نماد نيرو و قواي معنوي و در معناي اشراق ، مفهوم نور الهی است.آتش مقدس درون آتشدان، بايد از دود و تيرگي منزه باشد تا درون آدمی را از آلودگی پالوده نماید و مسیری برای ارتباط با نور الهی شود. هدف از پژوهش، بررسی مفهوم تقدس و مضمون نمادين انواع آتشدان ها در هنر ایران باستان و همچنین كاربرد انواع آتشدان ها در آثار مكشوف هنري و جايگاه آن در مراسم و مناسك آييني ايران باستان می باشد. در این مقاله، به تحلیل مفاهیم وکاربرد (آتشدان)، ساختار مقدس در هنر و تمدن ايران باستان، پرداخته شده است. روش تحقیق مقاله به روش توصیفی تحلیلی با رویکرد تاریخی می باشد. مسئله پژوهش: 1- آتش در ايران باستان،دارای چه پيشينه ی مفهومي است؟ 2- ساختار نمادین آتشدان ،در هنر ايران باستان چه مفاهیمی را بیان می کند؟
کلمات کلیدی : ایران باستان نماد آتش مقدس آتشدان.