زیبایی‌شناسی در معماری مبتنی بر نگرش حکمت بنیان
زیبایی‌شناسی در معماری مبتنی بر نگرش حکمت بنیان
مسلم بیرانوند1
1) مربی، گروه معماری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
محل انتشار :
سومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(3icacu.ir)
چکیده :
نياز بشر به زيبايي به‌عنوان عنصري جداناپذیر از فرهنگ امري روشن و قطعی است. اين مطلب گواه آن است كه بشر از اولين روزهاي خلقت هميشه سعي در زيباسازي محيطش داشته است. معماری که آمیزه ایست از تمام هنرها به‌عنوان یک هنر همواره با مقوله‌های زیبایی‌شناختی سروکار داشته و دارد. در معماری مقوله‌ی زیبایی‌شناسی نقش به سزایی را ایفا می‌کند. در حقیقت هدف هر معمار خوب، یک اثر معماری خوب است؛ یعنی ازیک‌طرف رعایت تمامی قوانین فیزیکی بنا، عوامل اقتصادی و کاربردی و غیره و از طرف دیگر تشکیل یک ساختار زیبا و رضایت‌بخش می‌باشد. دراین‌بین معماري اسلامي يكي از بزرگ‌ترین جلوه‌های ظهور يك حقيقت هنري در كالبد مادي به شمار می‌رود كه به‌عنوان يكي از موفق‌ترین شیوه‌های معماري در تاريخ معماري جهان قابل‌بازشناسی است. در اين مقاله تلاش می‌شود تا با روش توصيفي-تحلیلی با تکیه‌بر شيوه مرور متون و منابع و مطالعات کتابخانه‌ای، ضمن بيان كليات نظري مرتبط با زيبايي به ویژگی‌ها، منشأ و دوام زيبايي از ديدگاه انديشمندان پرداخته شود، سپس مقوله زيبايي در هنر و معماري اسلامي مبتنی بر نگرش حکمت بنیان، موردبررسی قرار می‌گیرد. در انتهاي مقاله نيز اين نتيجه حاصل می‌گردد كه بر اساس ديدگاه مدرن و مدرنيسم اين حالات حسي انسان است كه اصيل است و ملاك شناخت زيبايي به شمار می‌آید؛ اما براي متفكران و حكماي مسلمان، بحث زيبايي و جمال فراتر از ادراكات حسي يا حالات احساسي انسان است. زيرا هم مبدأ زيبايي متعالي فراتر از حس و احساس آدمي است و هم نحوه ادراك آن فراتر از حوزه ادراكات حسي است.
کلمات کلیدی :
حکمت بنیان
زیبایی
زیبایی‌شناسی
معماری.