بررسی رابطه‌ ویژگی‌های فضاهای باز مدارس و مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان

سارا شکوهی¹ محمدرضا حاتمیان² جواد دیواندری³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان، ایران -
2) استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان، ایران -
3) استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان، ایران -

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(3icacu.ir)
چکیده :
امروزه ایجاد فضای مناسب جهت تحقق اهداف اجتماعی، از مهم‌ترین مسائل در نظام‌های آموزشی موفق در جهان است. با توجه به نظریه‌های یادگیری تقویت مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان، از طریق ایجاد بستر مناسب برای بروز تعاملات و تمرین این مهارت‌ها در محیط کالبدی قابل‌دستیابی است. در این میان توجه صرف به فضاهای بسته و ساختمان‌ها به‌جای توجه هم‌زمان به فضاهای باز در مدارس کشور از نقاط ضعف اصلی است. فضای باز به‌عنوان بخش مهمی از محیط مدارس، باید دارای گستره‌ی وسیعی از کیفیت‌ها باشد تا دانش‌آموزان در آن به تعامل دست یابند و درنهایت منجر به ارتقاء سطح مهارت‌های اجتماعی در آنان شود. این پژوهش در زمره‌ی پژوهش‌های کیفی قرار دارد و دارای رویکردی توصیفی-تحلیلی است. توصیفی است زیرا در مرحله‌ی اول بامطالعه‌ی منابع و اسناد متعدد به جمع‌آوری تعاریف و مؤلفه‌های تأثیرگذار بر اجتماع‌پذیری فضاهای باز مدارس می‌پردازد و تحلیلی است چرا که در مرحله‌ی دوم با تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده دسته‌بندی کاملی به‌صورت مدل مفهومی از معیارهای تأثیرگذار را ارائه می‌دهد. مؤلفه‌های مؤثر به سه گروه مؤلفه‌های کالبدی، فعالیتی و معنایی تقسیم می‌شوند که هرکدام دارای معیارها و زیرمعیارهای مرتبط با خود است. طراحان در این حوزه می‌توانند از طریق توجه به مؤلفه‌های ذکرشده و ارائه‌ی راهکارهای پاسخ‌دهنده به آن‌ها کیفیت اجتماعی فضای باز مدارس را در جهت افزایش تعاملات بین دانش‌آموزان بهبود بخشند که درنتیجه منجر به ارتقاء مهارت‌های اجتماعی در آنان خواهد شد.
کلمات کلیدی : مدارس مهارت‌های اجتماعی تعاملات اجتماعی فضاهای باز