فرامطالعه ویژگی های برجسته اقتصاد اسلامی و اصول حاکم بر آن

محمد جونی¹

1) کارشناس ارشد روابط بین الملل ؛محقق مطالعات استراتژیک و امنیت ملی

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی پژوهش های کاربردی در علوم انسانی، اقتصاد، مدیریت و حسابداری(icrhema.com)
چکیده :
اقتصاد اسلامی را می توان مجموعه ای از اصول اقتصادی دانست که برخاسته از شریعت و اخلاق اسلامی حاکم بر فعالیت اقتصادی دولت است که در متون قرآن ذکر شده است که باید متناسب با شرایط زمان و مکان اعمال شود.در این تحقیق، ظهور اقتصاد اسلامی از سال اول هجری و نیز اصول کلی اقتصاد اسلامی مانند مالکیت دوگانه، آزادی اقتصادی و عدالت اجتماعی مورد بحث قرار گرفته است. این تحقیق به این نتیجه می رسد که جانشینی، وابستگی متقابل و فراگیری الهی، تعادل، واقع گرایی و عدالت از مهم ترین ویژگی های اقتصاد اسلامی است که آن را از سایر نظام های اقتصادی سرمایه داری و سوسیالیسم متمایز می کند.اسلام همواره به دنبال سامان دادن به همه امور و روابط دنیوی برای انسان بوده است که مهمترین آنها روابط اقتصادی افراد و جوامع است. این اصول از اعتقادات شریعت اسلام سرچشمه می گیرد که فعالیت های اقتصادی و تجاری کشورها و جوامع را تنظیم می کند تا برای هر زمان و مکان معتبر باشد.اصطلاح اقتصاد اسلامی به عنوان جایگزینی برتر برای سرمایه داری، دکترین ها و نظام های اقتصادی موجود معرفی می شود. مجموعه معینی از اصلاحات اخلاقی و نهادی مبتنی بر منابع سنتی اسلام را پیشنهاد می‌کند و این اصلاحات برای اصلاح نظام‌های اقتصادی موجود طراحی شده است، زیرا نظام اقتصادی سرمایه‌داری از بعد اخلاقی وجود انسان غفلت می‌کند و دارای فرصت‌طلبی تهاجمی، عدم صداقت و بی‌اعتمادی است. علاوه بر این، بر اساس جهان بینی مذهبی است که به ریشه های سکولاریسم و بی طرفی ارزشی ضربه می زند،اقتصاد اسلامی هرگز درگیر جهان بینی سکولار و ماتریالیستی نشد. بر اساس بحث فوق، این پژوهش به بررسی پیدایش اقتصاد اسلامی از سال اول هجری و نیز اصول کلی اقتصاد اسلامی مانند مالکیت دوگانه، آزادی اقتصادی و عدالت اجتماعی و موارد دیگر پرداخته است.این تحقیق برای دستیابی به نتایج تحقیق به رویکرد استقرایی مبتنی بر مطالعات قبلی بستگی دارد. این تحقیق نشان می دهد و نتیجه می گیرد که توالی، وابستگی متقابل و فراگیر بودن الهی، تعادل، واقع گرایی و عدالت از مهم ترین ویژگی های اقتصاد اسلامی است که آن را از سایر نظام های اقتصادی سرمایه داری و سوسیالیسم متمایز می کند. برای جهان بسیار مهم است که دوباره این ویژگی ها را مطالعه کند و آنها را به خوبی در زمان بحران های همه گیر فعلی به کار گیرد، زیرا آنها راه حل های زیادی برای بحران های مالی و اقتصادی فعلی در سراسر جهان دارند.
کلمات کلیدی : اقتصاد اسلامی عدالت برابری اجتماعی نفی امپریالیسم نفی سکولاریسم