ارزيابي كارايي مدل¬هاي خطي و غيرخطي در مدل¬بندي و پيش¬بيني پارامترهاي هواشناسی در مقياس ساعتي

کامران زینال زاده¹ ندا خان محمدی²

1) استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه،
2) دانشجوی دکتری مهندسی منابع آب، دانشگاه ارومیه، ایران-

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری(2icsda.ir)
چکیده :
مدل¬سازي سري زماني ابزاري قدرتمند در خصوص طراحي، مديريت و تصميم¬گيري در رابطه با منابع آب است و عموما به¬منظور پيش¬بيني داده¬هاي هيدرولوژيك به كار گرفته مي¬شود. اهميت اين مدل¬ها در زمينه منابع آب، لزوم انتخاب مناسب آنها توسط هيدرولوژيست¬ها را دو چندان مي¬كند. بر اين اساس، تحقيق حاضر با هدف بررسي قابليت مدل¬هاي خطي (AR و ARMA) و غيرخطي (BL) در مدل¬بندي و پيش¬بيني پارامترهاي تبخير و تعرق، دما، رطوبت نسبي و سرعت باد انجام يافت. بدين منظور، از پارامترهاي ساعتي دما، رطوبت¬نسبي و سرعت باد ايستگاه قزوين به همراه مقادير تبخير و تعرق آن كه توسط معادله پنمن مانتيث فائو 56 حاصل شد، استفاده گردید. توسط داده¬هاي پيش¬پردازش شده، واسنجي و صحت¬سنجي مدل¬هاي مربوطه صورت گرفت. نتايج شاخص¬هاي آماري قابليت مدل¬هاي سري زماني را در پيش¬بيني پارامترهايي چون تبخير و تعرق، دما و رطوبت نسبي در ايستگاه مربوطه نشان داد. نتايج آزمون دايبلد و ماريانو جهت بيان وجود تفاوت معني¬دار بين مدل¬هاي كاربردي در صورت مقايسه آنها به صورت دو به دو نيز نشان داد كه گاهي اختلاف بين مدل¬ها معني¬دار بوده و بايد همه مدل¬ها تواما مورد ارزيابي قرار گيرند.
کلمات کلیدی : آزمون دايبلد و ماريانو مدل خطي مدل سري زماني مدل غيرخطي مقياس ساعتي.