برنامه‌ریزی توسعه پايدار شهرهای جدید و تأثیر آن بر شهر مادر نمونه موردی (شهر جدید پرند)

ندا شادان¹ بهاره هاشم زاده² نسترن نسبی³

1) گروه شهرسازی، کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد،
2) گروه شهرسازی، کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد،
3) کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در عمران، معماری و شهرسازی (2cauconf.com)
چکیده :
بررسي و شناخت وضعيت مناطق شهري و احداث آن‌ها به لحاظ پايداري و توسعه پايدار، از مسائلي است كه اخيراً در فرهنگ برنامه‌ریزی شهري مطرح‌شده است. استفاده از شاخص‌های خدمات شهري، اجتماعي و كالبدي می‌تواند معيار مناسبي براي تعيين جايگاه شهرهای جدید و هم عاملي در جهت رفع مشكلات براي رسيدن به توسعه پايدار شهري باشد. نظر به اینکه شهر تهران از نظر مساحت و جمعیت اولین شهر کشور است و مهم‌ترین کانون جذب جمعیت در ایران است، لذا محدودیت‌هایی از نظر امکانات، گسترش شهر و همچنین عدم توان جذب جمعیت بیشتر را پیش رو دارد، همچنین به دنبال پیدایش مسائل اقتصادی و اجتماعی و زیست‌محیطی در کلان‌شهرها در نتیجه افت کیفیت زندگی در آن‌ها به دلیل تراکم بیش از حد جمعیت و فعالیت، راهبرد احداث شهرهای جدید با هدف تمرکززدایی از مادر شهرها ارائه شده است. پژوهش حاضر با توجه به اين هدف سعي دارد به ارزيابي شهر جديد پرند به عنوان يكي از نمونه‌های قابل‌تعمیم كشور بپردازد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردي و از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است و با اتکا بر یافته‌های اسنادي و میدانی، به بررسی موضوع پرداخته شده است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه و مصاحبه است. سپس با استفاده از روش‌های تحلیل کمی نظیر و AHP و SWOT مورد ارزيابي قرار گرفت. یافته‌های این پژوهش نشان داد شهر جدید پرند در ایفای نقش خود که همانا جمعیت‌پذیری بخشی از مازاد جمعیت و تمرکززدایی از مادرشهر تهران بوده چندان موفق نبوده است. بخش زیادی از این عدم توفیق ناشی از عدم احداث متناسب زیرساخت‌ها و نبود زمینه‌های اشتغال و فعالیت در این شهر بوده که آن هم متأثر از ناکارآمدی مدیریت و برنامه‌ریزی متناسب با نیازهای توسعه شهری بوده است. نتیجه تحقیق حاضر استخراج 22 راهبرد توسعه‌ای (SO)، محافظه‌کارانه (ST)، تنوع (WO) و تدافعی (WT) از طریق تحلیل (SWOT) است.
کلمات کلیدی : شهر شهرهای جدید برنامه‌ریزی شهرهای جدید توسعه پایدار