ویژگی های کالبدی فضای باز مجتمع های مسکونی و احساس امنیت ساکنین

محبویه شعبانی جفرودی¹ حمزه غلامعلی زاده²

1) دانشجوی دکترا دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
2) استادیار گروه معماری دانشگاه گیلان

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی علوم رفتاری و مطالعات اجتماعی(2ibsconf.com)
چکیده :
امنیت از شاخص ترین نیازهای فطری انسان است. احساس ناامنی در محیط زندگی، می تواند موجب اختلال در فعالیت های فیزیکی و روان شناختی انسان گردد. امروزه، با گسترش شهرها و الزام به زندگی در خانه های چند خانواری همچون، آپارتمان ها و مجتمع های مسکونی، حیاط خصوصی که در خانه های تک خانواری، استفاده از آن میسر بود، حذف شده و متعاقب آن مشکلات و مسائلی متعددی در کیفیت محیط مسکونی ظاهر گردیده است. در این میان به نظر می رسد ویژگی کالبدی-محیطی محوطه مجتمع های مسکونی و فضای مابین بلوک های آپارتمانی، در جلب یا منع استفاده کنندگان از این فضاها به عنوان جایگزین حیاط خصوصی تاثیر گذار است. از این رو، ارائه معیارهایی جهت تشویق ساکنان برای استفاده هر چه بیشتر از این فضاها در جهت ارتقاء احساس امنیت مفید به نظر می رسد. در پژوهش حاضر، در ابتدا، به منظور برنامه ریزی جهت خلق فضایی امن در محوطه مجتمع های مسکونی، با روش تحلیلی-توصیفی، به بررسی متون مرتبط با موضوع و بررسی نظریات نظریه پردازان مختلف در این بحث و تحلیل آراء آنها پرداخته شد. در ادامه، جهت یافتن عوامل مؤثر در احساس امنیت، مؤلفه های روانشناسی مؤثر بر رفتار انسان و محیط کالبدی با بهره گیری از، مفاهیم و نظریات مرتبط، دسته بندی گردید. سپس نتایج تحقیق، به وسیله راهبردهایی در جهت ایجاد شناخت چهره به چهره ساکنین، مقیاس کالبدی و محیطی مناسب مجموعه ها، ایجاد امکان نظارت طبیعی، تعریف و تفکیک سلسله مراتب قلمروها و دیگر موارد، در قالب کاربرگ های طراحی ارائه گردید.
کلمات کلیدی : فضای باز مجتمع های مسکونی امنیت قلمروپایی خلوت تعاملات اجتماعی.