راهکار های اتخاذی دولت ها جهت حفظ و ارتقاء سلامت روانی زندانیان در پرتو مطالعات تطبیقی و با رویکرد روانشناسی کیفری

سحر سیفی¹ نگار کشاورز²

1) دانشجوی دکتری تخصصی ،گروه حقوق جزا و جرم شناسی،دانشکده ی حقوق و علوم سیاسی،واحد علوم تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران
2) دانشجوی کارشناسی ارشد ،گروه حقوق جزا و جرم شناسی،دانشکده ی حقوق و علوم سیاسی،واحد علوم تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی علوم رفتاری و مطالعات اجتماعی(2ibsconf.com)
چکیده :
چکیده : سلامت روانی چیزی فراتر از فقدان یا نبود بیماری روانی است و در اصل یک حالت رفاه فیزیکی، روانی و اجتماعی محسوب میشود .امروزه مسلم است که اختلالات روانی و یا شخصیتی در کنش ها و واکنش ها ی انسان نقش مهمی دارد ،به طوری که این عدم تعادل موجبات ناسازگاری و نابهنجاری در افراد را فراهم می آورد. تحت تاثیر دیدگاه های مکاتب کیفری متعدد دامنه ی استفاده از مجازات حبس افزايش يافته است ومسائل مربوط به مجرمان و زندانیان ،به ویژه ارتباط آن ها با مشکلات و مسائل روان پزشکی را به یکی از چالش برانگیزترین و فعال ترین زمینه های پژوهش مبدل کرده است .از این رو بررسی وضعیت سلامت روانی در زندانیان و ارائه خدمات در زمینه ی بهداشتی به این گروه در معرض خطر از دغدغه های صاحب نظران علم روان پزشکی قانونی و حقوق پزشکی کشورهای مختلف بوده است و دولت ها قوانین متعددی را در این راستا وضع نموده اند. بر خلاف بیماری های جسمی بیماری های روانی دارای انواع متعددی است و بیماران معمولا ترکیبی از علائم را بیان می کنند که کار تشخیص و درمان بیماری را با مشکل مواجه می کند .در بررسی که در همین راستا در زندان قصر تهران در سال 1382 صورت پذیرفته است با توجه به مصاحبه ی ساختار یافته و بر اساس DSM-IV-TR اختلال مربوط به مواد مخدر ،اختلال خلقی و اختلال اضطراب بیشترین میزان شیوع را در جمعیت زندانیان داشته اند. طبقه‌بندی زندانيان برحسب شخصيت آنها و جرايم ارتكابي,ارائه فعاليتهاي آموزشي و فرهنگي و تربيتي مناسب به زندانيان ,ايجاد و توسعه اشتغال و حرفه‌آموزي,ارائه خدمات مشاوره‌اي, آموزش موضوعات بهداشت رواني به همه افراد درگير در زندان در قالب دوره های آموزشی مختلف به کادر اجرايي زندان، نگهبانان و کارمندان واحد بهداشت , ارائه خدمات رفاهي به زندانيان ،ايجاد جايگزين هاي مناسب براي حبس هاي کوتاه مدت, اعطای آزادي مشروط با توجه به موقعيت فردي و بر اساس رفتار خوب افراد در زندان، اعمال جدا سازی افرادي که هنوز در انتظار محاکمه هستند با افرادي که محکوميت قطعي خود را سپري مي‌کنند از جمله اقدامات حقوقی اتخادي دولت ها در اين راستا است .علاوه بر موارد مذکور تنظیم پرونده ی شخصیتی ،بهره گیری از اصول و موازین کاربردی روانشناسی و روانپزشکی کیفری و روانپزشکی قانونی و حقوق پزشکی در نگارش قوانین،بررسی موارد ارتکاب به جرم و پیشگیری از وقوع آن نیز اموری ضروری جهت ارتقا سلامت روانی زندانیان محسوب میشود.
کلمات کلیدی : واژگان کلیدی :راهکار های اتخادی دولت ها سلامت روانی زندانیان اختلالات روانی روانشناسی کیفری