مکان‌یابی مسجد جامع در رابطه با سایر عناصر شهری در کشور ترکیه (مطالعه موردی: شهرهای بورسا، ادرنه، استانبول و دیاربکر)

مژده عرفانی1 حسین سلطانزاده2

چکیده :
پس از حكومت سلجوقيان در آسياي صغير، قدرت به دست قبيله‌اي ترك كه به نام عثمانى انتقال يافت. خاندان عثماني از سده سيزدهم در آناتولي حکومت مي‌كرده‌اند و با گسترش حوزة حاكميت خود بر خاورميانه، اروپاي شرقي و شمال آفريقا به امپراتوري عظيمي دست پيدا كردند كه تا اواخر قرن نوزدهم ميلادي تداوم يافت. امپراطوری عثمانی با فتح مرکز امپراطوری روم شرقی، به سرعت در ترکیه گسترش یافت. مناره‌ها و مساجد پرشکوهی در شهرهای مسلمین احداث گردید و در نیمرخ کلی شهر نمود پیدا کرد. اساس شهرهای عثمانی با احداث مجموعه‌هایی که کارکرد اصلی آنها اجتماعی- مذهبی بود پی‌ریزی گردید. در مرکز این مجموعه‌ها مسجد جامع در کنار بازار، مدرسه، کاروانسرا و ... پرچنب و جوش‌ترین و زنده‌ترین مرکز را در شهر به وجود ‌آورد. این پژوهش با اتخاذ روش تاریخی-تفسیری به بررسی جایگاه و رابطه مسجد جامع در ساخت کالبدی شهرهای ترکیه (بورسا، ادرنه، استانبول و دیاربکر) می‌پردازد و تلاش می‌نماید بر اساس مطالعات پژوهش به دو پرسش 1- آیا رابطه تعریف شده‌ای در شهرهای مورد مطالعه میان مسجد جامع و سایر عناصر مهم شهری در ساختار فضایی- کالبدی شهر وجود داشته است؟ و 2- آیا موقعیت مسجد جامع در شهر بر شکل‌گیری سایر عناصر شهری اثرگذار بوده است؟ پاسخ دهد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مسجد جامع به عنوان یک عنصر شاخص توسعه شهر در دوره عثمانی همواره مورد توجه بوده و خارج از محدوده ارگ حکومتی، در ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با سایر عناصر مهم شهری به ویژه بازار، مدرسه و ... قرار داشته است. همچنین بررسی ویژگی‌های معماری مساجد جامع نیز در شهرهای مورد مطالعه، نشان از تغییر و تحول طرح مساجد در طول دوران امپراطوری عثمانی دارد.
کلمات کلیدی : مسجد جامع، شهر بورسا، ادرنه، استانبول، دیاربکر، امپراطوری عثمانی


زبان مقاله : فارسی
محور مقاله : منظر شهري پايدار و توسعه
محل انتشار : سومین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری
آدرس وب سایت کنفرانس : 3icsau.ir
ارسال کننده : مژده عرفانی
کد IOI مقاله : XYAK-ZFADE
لینک مستقیم مقاله : https://isnac.ir/XYAK-ZFADE

مقالات مشابه
  1. بام سبز ، معماری پایداری ، و مصالح سبز وکاربرد آن در جهت کاهش مصرف انرژی
  2. Analysis And Design Of Active CMOS Mixer With Low IM2 & IM3
  3. تحلیل بافت های فرسوده شهری در راستای احیا و پیشگیری از فرسودگی (مطالعه موردی: محله درب نو گرگان)
  4. یهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان(پنجره دوحداره)
  5. بررسی تأثیر حالات نفسانی کاربر بر انتخاب رنگ در فضای داخلی مسکونی
  6. بررسی عناصر کالبدی در باغ های تخت ایران ؛ مطالعه موردی باغ تخت قصر قجر و باغ شازده ماهان کرمان
  7. ارزیابی آسایش حرارتی اقلیمی براساس شاخص های ماهانی و اوانز و زیست اقلیمی جهت دستیابی به معماری پایدار نمونه مورد مطالعه : شهر همدان
  8. معماري همساز با اقلیم با تاکید بر مجتمع هاي مسکونی
  9. (برنامه ریزی معماری استفاده بهینه از نور روز در کلاس درس مدارس) نمونه موردی:دبستان مجتمع آموزشی هدایت قم
  10. نگاهی به معماری بومی در اقلیم گرم و مرطوب (سواحل جنوبی ایران)
  11. تحلیل و ارزیابی شاخص های پویایی در فضاهای شهری
  12. سیستم ساختمانی ترونکو، روشی نوین در معماری پایدار
  13. A Study on Sediment Settling Pattern in the Reservoir of Shahid Rajaie Dam by Using Observed Data & Empirical Methods
  14. علل بروز تخلفات مهندسی ساختمان در شهر ایلام
  15. Investigation of the Seismic Behavior of the Coupled Shear Walls
سایر مقالات محل انتشار
  1. تحلیل آشفتگی جریان بر روی سرریز پلکانی سدهای بتنی غلطکی با استفاده از مدل آشفتگی RNG
  2. راهبردهای ارتقای ابعاد اجتماعی در طراحی مجتمع های زیستی از منظر برقراری امنیت محیطی
  3. حضور نور در فضای معماری ایران به منظور روشنایی، گرمایش و القای مفاهیم
  4. تعیین سطح خدمت تقاطع های بدون چراغ راهنمایی بدون استفاده از مقادیر پیش‌فرض HCM برای سرفاصله‌ زمانی بحرانی
  5. مقایسه انرژی جذب شده در دیوارهای برشی فولادی ساده و تقویت‎شده
  6. ارتقا هویت کالبدی در کالبد خیابان شهری، نمونه موردی خیابان امام خمینی مشهد
  7. از خیال تا مثال،تاملی بر مباني روان شناختي ادراك فضا
  8. بررسی رابطه متقابل دگرگونی کالبد محلات تاریخی بر هویت اجتماعی ساکنین. نمونه موردی: محله تاریخی ارامنه اصفهان (جلفا).
  9. تاثیر سیستم جداساز پایه ای بر سازه
  10. تعيين ميزان تاثير نماي ساختمان در مديريت مصرف انرژي – مطالعه موردي، شهر ياسوج
  11. مقاوم‌سازی قاب‌های بتنی مسلّح با استفاده از سیستم مهاربندی فولادی
  12. بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری و نقش آن در توسعه گردشگری شهری، نمونه موردی : بازار زنجان
  13. ارزیابی رفتار سازه های ساندویچی تحت اثر انفجار زیر آب
  14. نقش دلبستگی در ارتقاء حس مکان
  15. راهکارهای استفاده از انرژی خورشیدی در معماری در جهت صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان ها با تاکید بر سامانه های فتوولتائیک